« ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ »

Στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ακούσαμε την παραβολή του άφρονα πλουσίου. Στην παραβολή αυτή ο Χριστός επισημαίνει τη στάση του ανθρώπου απέναντι στον πλούτο, απέναντι στα υλικά αγαθά και αναφέρεται στον άφρονα πλούσιο, ο οποίος θεωρούσε ότι ο στόχος της ζωής του ήταν η απόλαυση. Έρχεται όμως ο θάνατος, λέει η περικοπή, και διακόπτει όλη την ευφροσύνη, αλλά και θέτει στον πλούσιο το ερώτημα: «Α δε ητοίμασας τίνι έσται;» (ΛΟΥΚΑ 12, 20). Ο θάνατος, λένε οι Πατέρες, ότι είναι ευλογία από τον Θεό, για να μην γίνει το κακό αθάνατο, δηλαδή για να μην απατάται ο άνθρωπος ότι μπορεί να υπάρξει χαρά και ευφροσύνη μακριά από το πρόσωπο του Χριστού. Η αμαρτία του πλουσίου βρίσκεται στο γεγονός ότι υπέπεσε σε κάτι που δεν έχει αιωνιότητα, επένδυσε σε κάτι που δεν ξεπερνά και δεν νικά τον θάνατο. 

Το γεγονός του θανάτου φαίνεται ως το οριακό εκείνο σημείο που κρίνει την αληθινότητα ή όχι της ζωής μας αλλά και των πραγμάτων. Αυτή ακριβώς την πρόκληση πρέπει να αντιμετωπίσουμε, πως θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τον φόβο του θανάτου. Να μην στέκεται εμπόδιο ο θάνατος στην ευφροσύνη, στη χαρά και στην ανάπαυση. Η αληθινή ανάπαυση είναι αυτή που δεν δεσμεύεται με τα δεσμά του θανάτου.  Και γι’ αυτό οφείλουμε να βάλουμε ως στόχο στη ζωή μας, το πως θα βρούμε αυτόν τον αδαπάνητο θησαυρό. Είμαστε όλοι χρεοκωπημένοι και αυτό είναι το βάσανό μας, ότι η επίγεια ζωή και όλες οι χαρές μας τελειώνουν. Οπότε χρειάζεται να βρούμε αυτό που νικά τον θάνατο. Δεν είναι πρόβλημα τα υλικά αγαθά. Αυτό που κρίνεται είναι κάτι βαθύτερο. Κρίνεται η όλη στάση μας στον τρόπο χρήσης των υλικών αγαθών. Πως, δηλαδή, τοποθετούμαστε απέναντι στα πράγματα.

Τα υλικά αγαθά όμως πρέπει να τα απορρίψουμε εντελώς; Όχι βέβαια. Κάποιες φορές τα υλικά αγαθά μπορούν να νικήσουν ακόμη και τον θάνατο. Απόδειξη η Θεία Ευχαριστία. Υλικά αγαθά παίρνουμε. Ψωμί και κρασί παίρνουμε, τα οποία γίνονται Σώμα και Αίμα Χριστού. Τι φταίει και δεν προσλαμβάνουμε σωστά την κτίση; Ο τρόπος προσέγγισης. Αν δεν προσλαμβάνουμε την κτίση και τα αγαθά της εγωκεντρικά και αν τα θεωρούμε ως δώρα του Χριστού, τότε  αυτά τα δώρα μπορούν να διακονήσουν εμάς και τους αδελφούς μας και να μας δώσουν τη δυνατότητα διάκρισης. Συνεπώς, δεν φταίνε τα υλικά αγαθά, αλλά φταίει η ελευθερία μας, που δεν έμαθε να ξεφεύγει από τα στενά όρια του εαυτού μας. Η πρόκληση και η πρόσκληση της Εκκλησίας μας είναι να γίνει η ζωή μας Θεία Λειτουργία, να γίνει δηλαδή ευχαριστιακή προσέγγιση. Όλα να τα δούμε ως δώρα του Θεού και να τα αναφέρουμε στον Χριστό!    

Αυτή η προσέγγιση είναι που παρέχει τη δυνατότητα τα υλικά αγαθά να αποκτήσουν υπόσταση και να αφθαρτοποιηθούν. Να γίνουν, δηλαδή, δυνατότητες εμπειρίας της Ανάστασης του Χριστού, του γεγονότος του Χριστού. Το όλο θέμα κρίνεται στο βαθμό που καταλαβαίνουμε ότι όλη η διαδικασία του αγώνα και της άσκησης γίνεται για να αντιληφθούμε ότι όλα όσα δίνει ο Θεός είναι δώρα. Ακόμη και το γεγονός της σωτηρίας μας είναι «Θεού το δώρον, ουκ εξ έργων, ίνα μη τις καυχήσηται» (ΕΦΕΣ. 2, 9). Είναι εξαιρετικά επώδυνο ο άνθρωπος να απεγκλωβισθεί από τη ιδέα ότι ο ίδιος είναι θεός του εαυτού του και ότι ο ίδιος είναι ο σωτήρας του εαυτού του. Είναι δύσκολο, αλλά όχι και ακατόρθωτο, να ξεφύγουμε από την προσκόλλησή μας στα υλικά αγαθά ή από το να επιδιώκουμε την αρετή χωρίς ουσιαστική σχέση με τον Χριστό. Η προσκόλληση στον εαυτό μας δείχνει τον πνευματικό μας ναρκισσισμό.

Οπότε το θέμα είναι τόσο η ζωή μας όσο και όλα τα της ζωής μας να πάψουν να είναι αντικείμενα αποσυνδεδεμένα από το πρόσωπο του Χριστού και όλα να έχουν την παρουσία του Χριστού. Να είναι όλα δηλαδή στη ζωή μας δυνατότητες προσέγγισης του Χριστού και των αδελφών μας. Τότε η ζωή μας θα γίνει Λειτουργία. Τότε θα αντιληφθούμε ότι η πρόκληση και η ευλογία της Εκκλησίας είναι η νίκη του θανάτου. Είναι η αφθαρτοποίηση της ζωής μας. Και αυτό θα γίνει, αν θα συνδεθούμε με τον Αναστημένο Χριστό. Αυτό, βέβαια, απαιτεί κόπο. Απαιτεί τον κόπο του να ξεφορτωθούμε την εμπιστοσύνη που έχουμε στις δυνάμεις μας και να γίνουμε ταπεινοί, προσμένοντας τη βοήθεια του Χριστού και μόνο. Οι δυνατότητες του κάθε ανθρώπου είναι πεπερασμένες. Όσο μορφωμένος και έξυπνος κι αν είναι. Η γνώση, όταν δεν συνοδεύεται από την ταπείνωση, δημιουργεί έπαρση και υποκαθιστά τη σχέση με τον Θεό.

Αγαπητοί μου φίλοι, αν λοιπόν απεκδυθούμε τη δύναμή μας, τότε θα καταλάβουμε ότι η σωτηρία δεν είναι η προσπάθειά μας αλλά είναι δώρο. Η προσπάθειά μας πρέπει πρώτιστα να είναι να πάψουμε να πιστεύουμε στον εαυτό μας και όλη η άσκησή μας εκεί να προσβλέπει. Μόνο έτσι θα κατανοήσουμε ότι η ζωή είναι χαρά και ευφροσύνη. Είναι η χαρά η οποία υπερέχει της παρούσας ζωής. Και μέσα από αυτή την πνευματική κατάσταση θα βιώνουμε εμπειρίες από τον μέλλοντα αιώνα. Θα μπορούμε να συμμετέχουμε από την παρούσα ζωή στην Βασιλεία των Ουρανών. Θα υπάρχει αυτή η διαρκής αίσθηση της παρουσίας του Σώματος του Χριστού. Δυστυχώς ο πλούσιος της σημερινής παραβολής δεν το είχε κατανοήσει αυτό. Νόμιζε ότι υπάρχει χαρά και ευφροσύνη μόνο στα πλούτη. Ας μην μοιάσουμε κι εμείς στον άφρονα πλούσιο της παραβολής. Αλλά να χρησιμοποιούμε τα υλικά αγαθά ως δώρα του Θεού.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.