« ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΠΕΤΡΟΥΛΕΑ »

Στην Εκκλησία τόσο το αίτημα της ανανέωσης όσο και η προσκόλληση στην παράδοση είναι δύο καταστάσεις που συμμετέχουν ενεργά στις ζυμώσεις που συνήθως προηγούνται της έκφρασης των Κανόνων. Από την πρώτη περίοδο με τον Πέτρο και τον Παύλο μέχρι το θέμα της αποδοχής σε Κοινωνία των πεπτωκότων (που φοβούμενοι τα μαρτύρια αρνήθηκαν την πίστη τους στους διωγμούς) η Εκκλησία έβρισκε την έκφρασή της μεταξύ εκείνων που απαιτούσαν την ακρίβεια και εκείνων που συγκατέβαιναν στην οικονομία. Συνεπώς η ίδια η ύπαρξη κάπως διαφορετικών προσεγγίσεων ή πρακτικών εντός της Εκκλησίας δεν πρέπει να μας σκανδαλίζει ή να μας ταράζει, τουλάχιστον αρχικά.

Στην άνω λογική μπορούμε να δούμε όντως επιμέρους διαφοροποιήσεις στις τοπικές Εκκλησίες. Όμως, εάν σήμερα στην Εκκλησία της Σερβίας ή στις Εκκλησίες της Αντιόχειας έχουμε περιπτώσεις κοριτσιών που βοηθούν ως παπαδάκια δεν μπορεί αυτό να γεννά από μόνο του κάποια επιτακτική απαίτηση αλλαγών στην δική μας παράδοση, τουλάχιστον όχι μεγαλύτερη από την απαίτηση να φορούν οι γυναίκες στην Ελλάδα μαντήλες επειδή έτσι κάνουν οι Ρωσίδες.

Σημαντικότερο όμως είναι το εξής: Πέραν των γόνιμων εσωτερικών τάσεων στην Εκκλησία οι έννοιες της προόδου και της συντήρησης έρχονται και «απ’ έξω» ως κύρια πολιτικά συστατικά της εποχής. Δηλαδή οι διάφορες κοινωνικές πραγματικότητες και ανισότητες λαμβάνουν σημαντική ακτιβιστική εκπροσώπηση η οποία ενίοτε τις διαστρεβλώνει ή τις εκμεταλλεύεται.

Ως εκ τούτου είναι εντελώς άλλο να προχωρούμε σε αλλαγές στην Λειτουργική μας ζωή αφουγκραζόμενοι πραγματικά τις ανάγκες του σώματος του Χριστού και εντελώς άλλο να το πράττουμε σκεπτόμενοι τα γυναικεία κινήματα!

Δεν πάει πολύς καιρός από την θεολογία του 60, όπου, σημαντικοί Ορθόδοξοι διανοητές με επιτυχία αντιμετώπισαν την -τότε- εξ αριστερών θεωρητική πρόκληση αναδεικνύοντας μία Ορθόδοξη ανθρωπολογία που βλέπει πολύ πέρα και βαθύτερα από μία δικαιοσύνη της πάλης των τάξεων. Αλήθεια, τι άλλαξε από τότε και δυσκολευόμαστε να αρθρώσουμε έναν αντίστοιχο Ορθόδοξο ανθρωπολογικό λόγο απέναντι στα πάλι εξ αριστερών παντοδύναμα ατομικά δικαιωματιστικά κινήματα του καιρού μας;

Αλίμονο εάν απέναντι στο τρίτο (και τέταρτο και πέμπτο) φεμινιστικό κύμα ερχόμαστε στα σοβαρά να απαντήσουμε με κορίτσια παπαδάκια: Προφανώς και είναι φοβερά επιφανειακό, προφανώς καταντούμε να μιλούμε με τους δικούς τους όρους (και προφανώς και δεν τους αρκεί- περιμένουν σίγουρα και ιέρειες).

Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν απέφευγε ακριβώς να αναμετρηθεί με τέτοιου είδους μοντέρνα κοινωνικά αιτήματα ενίσχυσης της θέσης της γυναίκας στην Εκκλησία όχι επειδή δεν είχε την θεολογική γνώση -προφανώς- αλλά επειδή το μυστήριο του Θεού δεν μπορούσε να κατανοηθεί μέσα από όρους και κινήματα του πτωτικού, διχασμένου κόσμου που βλέπουν την Εκκλησία ως «δομή εξουσίας».

Τι μας φοβίζει τόσο πολύ ώστε οι αναρτήσεις και τα άρθρα υπέρ του Αγ. Νικολάου Ραγκαβά και κόντρα στις επιθέσεις των «αστοιχείωτων φονταμενταλιστών» να είναι  περισσότερα και περισσότερο δημοσιευμένα από τις ίδιες τις επιθέσεις που καταγγέλλουν; Πώς δεχόμαστε και ανεχόμαστε να μας επιβραβεύει πανηγυρικά και πληθωρικά με αφιερώματα και άρθρα η ηθική των ίδιων ηλεκτρονικών φυλλάδων που την άλλη μέρα εξυμνούν με πλούσιο φωτογραφικό υλικό το πρόσφατο Pride ή διαδηλώνουν το δικαίωμα στις εκτρώσεις; Θεωρείται αλήθεια αυτό κάποιας μορφής επιβράβευση για τις ανανεωτικές μας απόψεις;

Οι απαντήσεις μπορούν να ανιχνευτούν από τον καθένα μας «παραδοσιακό» ή «ανανεωτή» στα πλαίσια του προβληματισμού περί της Χριστιανικής ορθοπραξίας που έθεσε από πολύ παλαιά ο Αγ. Μάξιμος ο Ομολογητής: Για όλα όσα κάνουμε «…ο σκοπός ζητείται παρά Θεώ…».

Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Γιώργου Κόρδη.

antifono.gr