«ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ, ΟΙ ΑΙΩΝΙΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ»

Ο μήνας Ιανουάριος είναι αφιερωμένος κυριολεκτικά στους τρεις Ιεράρχες, αφού την 1^η Ιανουαρίου εορτάζουμε την μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου, στις 25 την μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, στις 27 την ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου και στις 30 και τους τρεις μαζί.

Οι τρεις Ιεράρχες είναι οι μεγάλοι σκαπανείς του πνεύματος και οι ένθερμοι υπερασπιστές του δικαίου και της αλήθειας. Είναι τα υπέροχα πρότυπα της γνώσεως και της ευσέβειας, της σοφίας και της αρετής, της τόλμης και του θάρρους, του ήθους και της φιλανθρωπίας. Και είναι όλα αυτά μαζί γιατί ως πρότυπό τους είχαν τον Κύριό μας Ιησού Χριστό.

Οι τρεις Ιεράρχες συνδύασαν αρμονικά την κλασσική παιδεία με την Χριστιανική πίστη, την αρχαία ελληνική σοφία με τον Ορθόδοξο Χριστιανικό λόγο. Και τα κατάφεραν τόσο καλά γιατί φωτίσθηκαν από το Άγιο Πνεύμα, το Οποίο τους οδηγούσε στη γνώση της αλήθειας και στις σωστές επιλογές στη ζωή τους. Υπήρξαν Πνευματοφόροι και γνώριζαν πολύ καλά τι έπρατταν στην καθημερινότητά τους.

Βαθυστόχαστοι, οξυδερκείς, επιστημονικοί, ευσεβείς, ειλικρινείς, πέτυχαν την αρμονική σύζευξη του κλασσικού πνεύματος και του Χριστιανικού ιδεώδους. Είναι αυτοί που δημιούργησαν τον Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό, ένα δημιούργημα ανεπανάληπτο στην Ιστορία των Πολιτισμών της Γης. Είναι οι συνεχιστές της αρχαίας ελληνικής παιδείας.

Με τις μελέτες τους, τα κηρύγματά τους και τα συγγράμματά τους υπηρέτησαν πιστά την Εκκλησία και την κοινωνία, τον Θεό και τον άνθρωπο. Το έργο τους έχει καλύψει όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, τον εκκλησιαστικό, το θεολογικό, τον πνευματικό, το φιλοσοφικό, το φιλανθρωπικό, τον κοινωνικό, το συγγραφικό και άλλους.

Τα συγγράμματά τους αποτελούν πραγματικό μνημείο του γραπτού λόγου και αληθινό καύχημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Στα κείμενά τους αντιλαμβανόμαστε τις πολλές γνώσεις που είχαν πάνω σε διάφορα θέματα. Γνώσεις που αφορούν την ιστορία, τη θρησκεία, την επιστήμη, τη φιλοσοφία, τη θεολογία, την ιατρική την παιδαγωγική και άλλα.

Από τα συγγράμματά τους εκπηγάζει η διδασκαλία τους, ότι η πίστη στον Θεό και η αγάπη στο συνάνθρωπο πρέπει να αποδεικνύεται και να επιβεβαιώνεται στην καθημερινή μας ζωή με τη θυσία. Είναι αδύνατο να αγαπήσουμε τον Θεό χωρίς να αγαπάμε ταυτόχρονα και το συνάνθρωπο. Απέναντι και στους δύο οφείλουμε να θυσιάζουμε οτιδήποτε δικό μας για χάρη τους.

Οι τρεις Ιεράρχες με την αγία και υπέροχη ζωή τους έγιναν τα φωτεινά αστέρια του Εκκλησιαστικού στερεώματος. Είναι οι αιώνιοι διδάσκαλοι της Οικουμένης. Με τη ζωή τους μας έδωσαν τον ιδανικό και αιώνιο τύπο της αληθινής και ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Και ολοκληρωμένος άνθρωπος δεν είναι αυτός που είναι δούλος των διαφόρων παθών του, αλλά ο ελεύθερος από αυτά.

Στη σημερινή εποχή λοιπόν που επικρατεί αυτή η πνευματική ακαταστασία, που οι ιδεολογίες κάθε μορφής αναιρούν η μία την άλλη, που γίνονται τόσα τρομερά γύρω μας, απαιτείται από τους σκεπτόμενους ανθρώπους περίσκεψη και περισυλλογή. Οφείλουμε να πιστέψουμε και πάλι στην Ελληνορθόδοξη Παράδοσή μας, να επανέλθουμε στις ρίζες της ένδοξης φυλής μας, σε αυτά που δίδαξαν οι τρεις Ιεράρχες.

Ο κάθε άνθρωπος, σε όποια ηλικία ή κοινωνική θέση κι αν βρίσκεται, δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ιδανικά, χωρίς αγάπη και χωρίς πίστη στον Θεό. Αν το κάνει αυτό θα οδηγηθεί στην υποδούλωση που τον φέρνουν τα διάφορα πάθη και τελικά στα φοβερά υπαρξιακά και προσωπικά του αδιέξοδα. Θα οδηγηθεί στη θανάτωση του πνεύματος και της ελπίδας, αφού θα λείπουν οι αρετές και τα ιδανικά.

Αν η κοινωνία μας έχει οδηγηθεί σε αυτή την άθλια κατάσταση, είναι γιατί διώξαμε από τη ζωή μας τον Θεό, τα ιδανικά και την αγάπη μας προς το συνάνθρωπο. Γι’ αυτά τα οποία δίδαξαν και διδάσκουν με τη ζωή τους και με τα θεοφόρα κείμενά τους οι τρεις Ιεράρχες. Δυστυχώς στη σημερινή Ελληνική πραγματικότητα συμβαίνουν ακατάληπτα πράγματα και γεγονότα, που δεν μπορούν να χωρέσουν στον νου του ανθρώπου, εξαιτίας της ελλείψεως ιδανικών από τη ζωή μας.

Η κοινωνικότητα, σήμερα, κακοποιείται αφάνταστα. Η ζωή, το πιο πολύτιμο δώρο του Θεού, θεωρείται πράγμα ευτελές και ανάξιο, άξιο βασανισμού και αφανισμού. Η ζωή, για την οποία τόσο πολύ αγωνίσθηκαν οι τρεις Ιεράρχες, κατάντησε στις ημέρες μας κάτι το μη υπολογίσιμο, αφού αυτοί που κρατούν τα ηνία της οποιασδήποτε ηγεσίας δεν ενδιαφέρονται γι’ αυτήν.

Τους τρεις Ιεράρχες οφείλουμε να τους επαναφέρουμε στη ζωή μας και να τους έχουμε ως πρότυπα. Να διδασκόμαστε από τα κείμενά τους και από την αγία ζωή τους. Αυτοί υπηρέτησαν πιστά τον Θεό και τον άνθρωπο. Είναι αυτοί που με όλη τους τη ζωή έγιναν οι φωτεινοί οδοδείκτες στον καθημερινό μας αγώνα και μόχθο.

Έχοντας τους τρεις Ιεράρχες ως πρότυπα θα υπηρετούμε πιστά τον Θεό και τον άνθρωπο. Θα υπηρετούμε την ειρήνη, την αγάπη και την δικαιοσύνη, που τόσο πολύ λείπουν στις ταραγμένες ημέρες μας. Τότε τα φαινόμενα της βίας και της τρομοκρατίας και τόσα άλλα τραγικά φαινόμενα που συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο θα είναι ανύπαρκτα.

Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Κ. Γιαννακόπουλος

(«Νέοι Καιροί εν Αιγίω», Τεύχος 4, Ιανουάριος 2011)