« ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ »

Η σημερινή Αποστολική περικοπή, αγαπητοί μου φίλοι, αποτελεί ένα κορυφαίο θεολογικό κείμενο του Αποστόλου Παύλου, που αναλύει το έργο της συμφιλίωσης του Χριστού, ο Οποίος έφερε την ειρήνη μεταξύ Ιουδαίων και Εθνικών, δημιουργώντας μια νέα ενωμένη ανθρωπότητα, την Εκκλησία. Η νέα ενωμένη ανθρωπότητα, όπως την οραματίζεται ο Παύλος, δεν είναι απλώς μια φιλοσοφική ιδέα, αλλά η έμπρακτη πραγματικότητα της Εκκλησίας. Η Εκκλησία, με αυτή την έννοια, δεν νοείται πρωτίστως ως θεσμός ή κτίριο, αλλά ως ένα ζωντανό σώμα (το Σώμα του Χριστού) και μια πνευματική οικογένεια του Θεού, η οποία χαρακτηρίζεται από τα εξής: την κατάργηση των διαχωρισμών, τη δημιουργία ενός καινούργιου ανθρώπου, την κοινή πρόσβαση στον Θεό και τον Πνευματικό Ναό, ο οποίος είναι ο νέος τόπος κατοικίας του Θεού. Η Εκκλησία είναι μια κοινότητα συμφιλιωμένων ανθρώπων που ζούνε με βάση την αγάπη και την ειρήνη που προσέφερε ο Χριστός.

Η σημερινή Αποστολική περικοπή εστιάζει στα εξής βασικά σημεία. Ο Απόστολος Παύλος ξεκινά με τη θεμελιώδη δήλωση: «Αυτός γαρ εστίν η ειρήνη ημών» (ΕΦΕΣ. 2, 14). Ο Ιησούς Χριστός δεν είναι απλώς ένας ειρηνοποιός, αλλά η ίδια η πηγή και η ουσία της ειρήνης. Αυτή η ειρήνη είναι διπλή: συμφιλίωση μεταξύ ανθρώπων και συμφιλίωση με τον Θεό. Ο Χριστός ένωσε τους Ιουδαίους και τους Εθνικούς, οι οποίοι ήταν προηγουμένως αποξενωμένοι ο ένας από τον άλλο. Μέσω του έργου του Χριστού, οι άνθρωποι μπορούν να έχουν ειρήνη με τον Θεό, καθώς αίρεται η εχθρότητα που προκαλούσε η αμαρτία. Η εχθρότητα που προκαλεί η αμαρτία αίρεται μέσω της αποδοχής της σωτηρίας που προσφέρει ο Χριστός, οδηγώντας τον άνθρωπο από την αποξένωση στη ζωή της κοινωνίας με τον Θεό και τους συνανθρώπους του, μέσα στη νέα ενωμένη ανθρωπότητα, την Εκκλησία.

Ο Χριστός, όπως μας πληροφορεί ο θείος Απόστολος, «έκανε τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους ένα λαό και γκρέμισε με τον σταυρικό Του θάνατο ό,τι σαν τείχος τους χώριζε και προκαλούσε έχθρα μεταξύ τους» (ΕΦΕΣ. 2, 14). Ο Παύλος χρησιμοποιεί την εικόνα του «μεσότοιχου του φραγμού» (ΕΦΕΣ. 2, 14) πιθανόν αναφερόμενος κυριολεκτικά στο διαχωριστικό τείχος του Ναού της Ιερουσαλήμ που χώριζε τον περίβολο των Ιουδαίων από αυτόν των Εθνικών. Ο Χριστός κατήργησε αυτό το εμπόδιο με το να καταργήσει τον Νόμο των εντολών. Ο Μωσαϊκός Νόμος, με τις διατάξεις και τα δόγματά του, λειτουργούσε ως διαχωριστικό στοιχείο που καθιστούσε τους Εθνικούς «μακριά» από τον λαό του Θεού. Μέσω του σώματός Του ο Χριστός, δηλαδή της θυσίας Του στον σταυρό, ακύρωσε τη διαχωριστική ισχύ του Νόμου. Πάνω στον σταυρό άλλαξε όλη η ροή της ανθρώπινης ιστορίας.

Σε ένα άλλο που πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας είναι η δημιουργία του «καινού ανθρώπου» (ΕΦΕΣ. 2, 15). Ο σκοπός της κατάργησης του φραγμού ήταν να δημιουργήσει ο Χριστός από τους δύο λαούς (Ιουδαίους και Εθνικούς) «ένα καινόν άνθρωπον» (ΕΦΕΣ. 2, 15) μέσα στον εαυτό Του. Αυτή η νέα ανθρωπότητα είναι η Εκκλησία. Τα βασικά στοιχεία του «καινού ανθρώπου» (ΕΦΕΣ. 2, 15) είναι να έχει υπερβεί τους φυλετικούς, θρησκευτικούς και κοινωνικούς φραγμούς, να έχει ντυθεί τον Χριστό, να ζει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και να είναι αναπόσπαστο μέλος του Σώματος του Χριστού. Με λίγα λόγια, ο «καινός άνθρωπος» (ΕΦΕΣ. 2, 15) είναι ο αναγεννημένος πιστός, ο οποίος έχει αποδεχθεί τη σωτηρία του Χριστού, έχει συμφιλιωθεί με τον Θεό και τους συνανθρώπους του, και ζει μια ζωή ενότητας και αγιότητας, ως μέλος της νέας ενωμένης ανθρωπότητας, της Εκκλησίας.

Το αποτέλεσμα της συμφιλίωσης μεταξύ των ανθρώπων είναι η κοινή πρόσβαση προς τον Θεό Πατέρα. Ο Ιησούς Χριστός κήρυξε το Ευαγγέλιο της ειρήνης τόσο στους Εθνικούς που ήταν μακριά Του όσο και στους Ιουδαίους που ήταν κοντά Του. Οι Εθνικοί ήταν πνευματικά και θρησκευτικά μακριά από τον Θεό και την εκλεκτή Του διαθήκη με τον λαό του Ισραήλ. Ζούσαν χωρίς την αποκάλυψη του Νόμου και χωρίς την υπόσχεση του Μεσσία. Ο Χριστός, μέσω των Αποστόλων Του, έστειλε το μήνυμα της σωτηρίας και σε αυτούς, καταργώντας τον προηγούμενο αποκλεισμό. Οι Ιουδαίοι ήταν ο εκλεκτός λαός του Θεού, μέσω της διαθήκης, του Νόμου και της λατρείας του Ναού. Ο Χριστός έφερε την ειρήνη και τη συμφιλίωση σε όλους, ανεξάρτητα από την προηγούμενη πνευματική ή εθνική τους κατάσταση. Ο λόγος του Κυρίου ένωσε αυτούς τους δύο διαχωρισμένους κόσμους σε μία νέα ενωμένη ανθρωπότητα.             

Αγαπητοί μου φίλοι, η σημερινή Αποστολική περικοπή ολοκληρώνεται με την οικοδομή του Πνευματικού Ναού, με μια αρχιτεκτονική εικόνα: οι πιστοί δεν είναι πλέον ξένοι και πάροικοι, αλλά συμπολίτες των Αγίων και μέλη της οικογένειας του Θεού. Μαζί οικοδομούνται ως πνευματική κατοικία του Θεού. Θεμέλιο είναι οι Απόστολοι και οι Προφήτες. Ακρογωνιαίος λίθος είναι ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Κατοικητήριο του Θεού είναι το σύνολο των πιστών, η Εκκλησία, η οποία συνδέεται αρμονικά και αναπτύσσεται σε έναν άγιο Ναό, στον οποίο κατοικεί ο Θεός μέσω του Αγίου Πνεύματος. Συνοψίζοντας, το σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα τονίζει ότι ο Χριστός κατέστρεψε τα τείχη του διαχωρισμού (Νόμος και εθνικές διαφορές) με τη θυσία Του, δημιούργησε έναν νέο ενωμένο λαό (την Εκκλησία) και τους ενσωμάτωσε σε ένα πνευματικό οικοδόμημα, όπου ο Θεός κατοικεί μέσω του Πνεύματός Του.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.