« ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ »

Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ο Απόστολος Παύλος μιλάει για την ανικανότητα να σώσουν και να δικαιώσουν τον άνθρωπο τα έργα του νόμου. Ποια είναι τα έργα του νόμου, για τα οποία με τόσο περιφρόνηση μιλάει ο Απόστολος Παύλος; Εννοεί τα έργα του Μωσαϊκού Νόμου, τα οποία ήταν μια αλυσίδα σχολαστικών θρησκευτικών τύπων, χωρίς να επιδρούν σε μια ανακαινιστική ζωή. Η ζωή μέσα σε αυτή την τυπική θρησκευτικότητα στένευε πολύ και η ανθρώπινη ψυχή δεν μπορούσε να ικανοποιήσει πνευματικούς πόθους και οραματισμούς. Αυτή τη ζωή τη χαρακτηρίζει ο Απόστολος Παύλος ως δουλεία. Είναι μια κατάσταση που δεν αφήνει τον άνθρωπο να αισθανθεί ελεύθερος και να ακολουθεί τον Χριστό οικειοθελώς και όχι κάτω από διάφορες θρησκευτικές πιέσεις. Ο Χριστός σέβεται απόλυτα την ανθρώπινη ελευθερία.

Ο Παύλος έζησε αυτή την πνευματική δουλεία, εφόσον ως Ιουδαίος εκπαιδεύθηκε σύμφωνα με τον Μωσαϊκό Νόμο και αισθανόταν απέχθεια για μια ζωή χωρίς οραματισμούς, χωρίς ένα ευρύ πεδίο δράσης. Τη μεγάλη δράση τη βρήκε ο Παύλος, όταν γνώρισε τον Χριστό και ολόκληρος ο ανήσυχος εαυτός του γέμισε με την Χάρη του Χριστού. Μέσα στο ιερό κείμενο βλέπουμε τον θείο Απόστολο να θεωρεί την Χριστιανική ζωή, ως ζωή ελευθερίας. Με τα γραφόμενά του τονίζει το κεντρικό νόημα της Χριστιανικής πίστης, ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να σωθεί με τα έργα του Μωσαϊκού Νόμου, αλλά μόνο με την πίστη στον Ιησού Χριστό. Αυτό ήταν επαναστατικό μήνυμα για τους πρώτους Χριστιανούς που θεωρούσαν πολύ σημαντικό να τηρούν τον Μωσαϊκό Νόμο. Ο Παύλος λέει καθαρά ότι ο Νόμος δεν μπορεί να σώσει, διότι αποκαλύπτει την αμαρτία, αλλά δεν τη θεραπεύει. Η σωτηρία είναι δώρο της θείας Χάρης.

Ο Παύλος όμως αντικρούει μέσα στο ιερό κείμενο μια παρεξήγηση. Αν η σωτηρία είναι μόνο δια της πίστης, μήπως τότε οι πιστοί μπορούν να συνεχίσουν να αμαρτάνουν; Η απάντηση είναι κατηγορηματική: «Μη γενοιτο!» (ΓΑΛ. 2, 17) – δηλαδή «ποτέ να μη γίνει αυτό!». Η πίστη στον Χριστό δεν είναι άλλοθι για αμαρτία, αλλά λύτρωση από αυτήν. Πρέπει να το διευκρινίσουμε αυτό, ότι δεν σώζεται ο άνθρωπος μόνο με την πίστη, όπως δέχεται η προτεσταντική αντίληψη, αλλά η πίστη να επιβεβαιώνεται με τα καλά έργα. Η ενσυνείδητη και ψυχολογική πίστη δεν μπορεί παρά να έχει ευεργετική επίδραση στις πράξεις και στην όλη ζωή του Χριστιανού. Ο Χριστιανός με την ελεύθερη συνείδησή του ακολουθεί την Ευαγγελική διδασκαλία και σηκώνοντας τον σταυρό του απαρνιέται τον εσωτερικό κακό εαυτό του. Πιστεύει στην αξία της Χριστιανικής ζωής και τη βιώνει ελεύθερα.

Παρακάτω ο θείος Απόστολος μας παρουσιάζει ποια είναι η νέα εν Χριστώ ζωή. Χρησιμοποιεί μια δυνατή εικόνα: «Χριστώ συνεσταύρωμαι· ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός» (ΓΑΛ. 2, 19-20). Στο σημείο αυτό εκφράζει το μυστήριο της εν Χριστώ ζωής. Ο πιστός, με το βάπτισμα και την πίστη, πεθαίνει για τον παλιό, αμαρτωλό άνθρωπο και ανασταίνεται σε μια νέα ζωή ενωμένη με τον Χριστό. Δεν ζει πλέον για τον εαυτό του, αλλά για τον Θεό. Η φράση «ζη δε εν εμοί Χριστός» (ΓΑΛ. 2, 20) δείχνει τη βαθιά μυστική ένωση του πιστού με τον Χριστό. Μια ένωση που δεν είναι απλή εξωτερική μίμηση, αλλά ενεργή παρουσία του Χριστού μέσα στον άνθρωπο. Μόνο ο Χριστός μπορεί να μας ελευθερώσει από την αμαρτία και από τη νοσηρή θρησκευτικότητα. Ο Χριστός προσφέρει απλόχερα την ελευθερία στον άνθρωπο. Γι’ αυτό αν βάλουμε τον Κύριο στη ζωή μας θα αλλάξουμε ριζικά.

Και εμείς οι σημερινοί Χριστιανοί κατά την προτροπή του Αποστόλου Παύλου να αισθανόμαστε ότι ο Χριστός μας ελευθέρωσε πνευματικά και να στεκόμαστε σ’ αυτή την ελευθερία της πνευματικής ζωής. Δεν πρέπει να χάνουμε αυτή την πνευματική ελευθερία με το να ασχολούμαστε με ανούσια και γελοία πράγματα, που κάποιοι τα βαπτίζουν ως θρησκευτική πίστη. Δεν έχουν θέση σε μια ελεύθερη πνευματική ζωή οι προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες, οι άκαρπες τυπολατρείες. Ας μην απατάται κανείς ότι με την τήρηση ορισμένων θρησκευτικών τύπων, χωρίς κατανόηση του περιεχομένου της Χριστιανικής διδασκαλίας, αξιολογείται ως Χριστιανός. Οι θρησκευτικοί τύποι είναι υποβοηθήματα στη ζωή μας, αλλά η στήριξη στην Χριστιανική ζωή γίνεται με την ενσυνείδητη συμμετοχή στη ζωή της Εκκλησίας δια των Μυστηρίων που αγιάζουν και ενισχύουν τη ζωή μας. Την Χριστιανική πίστη οφείλουμε να τη δούμε με σοβαρότητα.

Αγαπητοί μου φίλοι, ο Απόστολος Παύλος μέσα από τη σημερινή Αποστολική περικοπή κάνει την πίστη απόλυτα προσωπική. «Του αγαπήσαντός με και παραδόντος εαυτόν υπέρ εμού» (ΓΑΛ. 2, 20). Δεν μιλάει απλώς θεωρητικά. Ο Χριστός αγάπησε τον ίδιο προσωπικά και παρέδωσε τον εαυτό Του γι’ αυτόν. Έτσι η πίστη γίνεται σχέση αγάπης και ευγνωμοσύνης, όχι τυπική θρησκευτική υποχρέωση. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η δικαίωση προέρχεται μόνο από την πίστη στον Χριστό. Ο πιστός, ενωμένος με τον Χριστό, συμμετέχει στον θάνατο και στην ανάστασή Του. Η Χριστιανική ζωή είναι μια νέα ζωή. Η σωτηρία είναι προσωπική σχέση αγάπης με τον Θεό, όχι απλώς ηθική συμμόρφωση. Αν αυτά τα εφαρμόσουμε στη ζωή μας, τότε θα είμαστε πραγματικοί Χριστιανοί και θα βαδίζουμε πνευματικά σωστά. Σε αντίθετη περίπτωση θα ταλαιπωρούμαστε. Η πίστη μας στον Χριστό είναι εκείνη που σώζει.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.