« ΜΕΓΑΣ ΦΩΤΙΟΣ »

Ο Μέγας Φώτιος στα χρόνια του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄ (842-867) πήρε διάφορα αυλικά αξιώματα, αν και φαίνεται ότι κύρια απασχόλησή του ήταν η μελέτη και η διδασκαλία. Δίδασκε πιθανώς και στη Σχολή της Μαγναύρας.

Ο Φώτιος και ο αυτοκράτορας Μιχαήλ αντιδρώντας στις κινήσεις των απεσταλμένων του Πάπα που ήθελαν να αποσπάσουν τους νεοπροσήλυτους στον χριστιανισμό Βουλγάρους απ’ την επιρροή του Βυζαντίου, συγκαλούν Σύνοδο το 867 στην Κωνσταντινούπολη που καθαίρεσε τον πάπα Νικόλαο ως αιρετικό.

Το συγγραφικό έργο του Φωτίου είναι ογκώδες και ποικίλο.

Ερμηνευτικά υπομνήματα στις επιστολές του Παύλου, στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο, στα συγγράμματα του Μεγάλου Αθανασίου.

Δογματικές πραγματείες, όπου αναιρείται η περί του filioque διδασκαλία της Δυτικής Εκκλησίας.

Η «Λέξεων Συναγωγή», σπουδαίο λεξικό της αρχαίας ελληνικής.

Η Βιβλιοθήκη ή Μυριόβιβλος, ένα είδος φιλολογικής εγκυκλοπαιδείας, όπου κρίνονται 279 έργα της αρχαίας ελληνικής και της πρώιμης χριστιανικής γραμματείας.

Είναι Μέγας, γιατί πέρα από την υψηλή του παιδεία, τους χρόνους εκείνους που η φθορά είχε αρχίσει στη Δυτική Χριστιανοσύνη, κατώρθωσε να συγκρατήσει την Ορθοδοξία στην Ευρώπη, πριν την οριστική υπαγωγή της στον Πάπα, και να εμποδίσει την διείσδυση των Λατίνων ιερέων στην Κριμαία και τη Βαλκανική.