« ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ »

Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ο Απόστολος Παύλος απευθύνεται στους Χριστιανούς της Εφέσου. Η Έφεσος ήταν μία από τις πιο μεγάλες πόλεις της Μικράς Ασίας. Ήταν κτισμένη κοντά στη θάλασσα και γι’ αυτό είχε γίνει πόλη εμπορική. Υπήρχε κίνηση μεγάλη και κυκλοφορούσαν τα χρήματα. Και όπου πολλά χρήματα, εκεί και οι κοινωνίες διαφθείρονται. Αν ζούσε κανείς την εποχή εκείνη, θα έβλεπε ότι η Έφεσος ήταν γεμάτη από ταβέρνες και σπίτια αμαρτωλά. Κρασί, γυναίκες αμαρτωλές, γλέντια, πορνείες, μοιχείες, όργια. Σ’ αυτή την αμαρτωλή και άσωτη ζωή ζούσαν οι κάτοικοι της Εφέσου. Σ’ αυτή την κατάσταση πολύ τους ενίσχυε η θρησκεία τους. Και η θρησκεία τους ήταν η ειδωλολατρία. Οι θεοί τους ήταν και αυτοί άσωτοι και διεφθαρμένοι. Ήταν θεοί χειρότεροι από τους ανθρώπους. Κι αφού οι θεοί τους ήταν τέτοιοι, φαντασθείτε πως ήταν οι άνθρωποι.

Αλλά ο αληθινός Θεός, που θέλει όλοι οι άνθρωποι να πιστέψουν και να σωθούν, έστειλε τον Απόστολο Παύλο. Με τα θεία λόγια του Παύλου ανέτειλε φως πραγματικό στην Έφεσο. Άνθρωποι που ζούσαν διεφθαρμένη ζωή, ακούγοντας τον Παύλο να κηρύττει τον Χριστό, αισθάνθηκαν κάτι μεγάλο στην καρδιά τους. Άνοιξαν τα μάτια της ψυχής τους και είδαν την αλήθεια, πίστεψαν και μετανόησαν, μίσησαν την ειδωλολατρία, μίσησαν τον σατανά και τα πονηρά έργα του, βαπτίσθηκαν και έγιναν Χριστιανοί. Ο κόσμος, που έβλεπε ότι οι άνθρωποι αυτοί άλλαξαν ζωή, θαύμαζε τη δύναμη της νέας θρησκείας, και πολλοί από το παράδειγμά τους παρακινούνταν και πίστευαν στον Χριστό. Αλλά στην Έφεσο υπήρχαν και άνθρωποι κακοί και διεστραμμένοι, που δεν έβλεπαν με καλό μάτι την ηθική και θρησκευτική αλλαγή. Και αυτό γιατί τους εμπόδιζε στο να βγάζουν χρήματα από τις αμαρτωλές υποθέσεις τους.

Γι’ αυτό μίσησαν τον Παύλο σαν τον μεγαλύτερο εχθρό τους· και θα τον σκότωναν, αν το χέρι του Θεού δεν τον προστάτευε από τη μανία τους. Ο Παύλος έφυγε από την Έφεσο και πήγε σε άλλα μέρη. Αλλά και μακριά που ήταν δεν ξεχνούσε τους Χριστιανούς που πίστεψαν στον Χριστό. Ήξερε, πόσο διεφθαρμένη ήταν η ειδωλολατρική κοινωνία της Εφέσου, και φοβόταν, μήπως οι λίγοι άνθρωποι που πίστεψαν στον Χριστό νικηθούν από τους πειρασμούς και επιστρέψουν στην παλιά τους ζωή. Συγγενείς και φίλοι τους θα προσπαθούσαν με διάφορα πονηρά μέσα να τους τραβήξουν στην παλιά τους θρησκεία. Γι’ αυτό ο Παύλος συνιστούσε στους Χριστιανούς, να μην έχουν φιλίες με ανθρώπους που ζούνε μέσα στην αισχρή ζωή της ειδωλολατρίας. Ποτέ να μη δικαιολογούν τα πονηρά τους έργα. Αλλά με τα λόγια τους και προ παντός με το παράδειγμά τους να τους ελέγχουν, μήπως κι αυτοί μετανοήσουν και επιστρέψουν.

Χωρίς διδασκαλία, χωρίς έλεγχο της κακίας και της διαφθοράς, οι κοινωνίες θα σαπίσουν και θα καταστραφούν. Κι αλλοίμονο στις κοινωνίες εκείνες που μισούν τον έλεγχο και καταδιώκουν τους θαρραλέους εκείνους ανθρώπους που κηρύττουν και γράφουν την αλήθεια. Ο Απόστολος Παύλος, στη σημερινή Αποστολική περικοπή, δεν ελέγχει γενικά και αόριστα. Ελέγχει πάνω σε συγκεκριμένα αμαρτήματα. Ιδιαιτέρως ελέγχει ένα από τα αμαρτήματα που ήταν συνηθισμένο στην Έφεσο· την αμαρτία της μέθης. «Να μη μεθάτε με κρασί, που οδηγεί στην ασωτία, αλλά να γεμίζετε με το Πνεύμα του Θεού» (ΕΦΕΣ. 5, 18). Ειδωλολάτρης και μέθυσος ταιριάζει, αλλά Χριστιανός και μέθυσος όχι. Ο μέθυσος, όπως είναι ζαλισμένος από το κρασί και δεν κυβερνάει τον εαυτό του, μπορεί να κάνει τα πιο ανόητα, τα πιο αισχρά πράγματα, μπορεί να διαπράξει τα μεγαλύτερα εγκλήματα.

Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού, η μέθη είναι αμαρτία γιατί οδηγεί σε απώλεια ελέγχου και σε αμαρτωλές πράξεις. Η Αγία Γραφή και η Παράδοση της Εκκλησίας καταδικάζουν τη μέθη ως «έργο της σάρκας», που οδηγεί σε ακολασία, θόρυβο και απώλεια της λογικής. Ο μεθυσμένος χάνει την αυτοκυριαρχία του, κάτι που είναι αντίθετο στην Χριστιανική αρετή της σωφροσύνης. Η σωματική μέθη εμποδίζει την ικανότητα για προσευχή και πνευματική αντίληψη. Οι άγιοι Πατέρες μιλάνε για μια «καλή» και «νηφάλια μέθη» από το Πνεύμα του Θεού, την εμπειρία της θείας Ευχαριστίας, η οποία είναι μια έκσταση προς το θειότερο, μια βαθιά πνευματική χαρά και ένωση, όχι σωματική μέθη. Ο Χριστιανισμός διακρίνει σαφώς την καταστροφική σωματική μέθη από την αναζωογονητική πνευματική «μέθη» που προσφέρει ο Θεός. Η πρώτη απορρίπτεται, ενώ η δεύτερη επιδιώκεται αφού μας συνδέει με τον Θεό.

Αγαπητοί μου φίλοι, ποιος φταίει για την κατάσταση αυτή; Πολλοί και πολλά. Αλλά κυρίως φταίμε εμείς οι κληρικοί, που δεν διδάσκουμε τον λαό και δεν ελέγχουμε το κακό. Καλό είναι να συμβουλεύουμε τους συνανθρώπους μας να  μην καταφεύγουν στην κατανάλωση αλκοόλ, ότι πρόβλημα και να αντιμετωπίζουν. Να τους οδηγούμε στην Εκκλησία και στον Χριστό. Με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, αλλά κυρίως με το παράδειγμά μας, να προτείνουμε στους Χριστιανούς την εγκράτεια ως ένα εμπόδιο ευλογημένο για την αμαρτία της μέθης. Ας ακουσθεί και πάλι στον τόπο μας η σάλπιγγα του Ευαγγελίου, το ζωηρό κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου. Ας ακουσθεί παντού η φωνή του Παύλου: «Μη μεθύσκεσθε οίνω, εν ω εστιν ασωτία, αλλά πληρούσθε εν Πνεύματι» (ΕΦΕΣ. 5, 18). Ας προσέχουμε κι εμείς να είμαστε εγκρατείς, αλλά και να βοηθάμε τους άλλους προς αυτή την κατεύθυνση.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.