« ΟΣΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Κ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ »

Μία σύγχρονη εκκλησιαστική μορφή, που δεσπόζει στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας, είναι ο Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης. Είναι μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες του αγιορείτικου και γενικώτερα του Ορθόδοξου Μοναχισμού. Γεννήθηκε το 1866 στη Ρωσία από γονείς ευσεβείς. Κατά κόσμον λεγόταν Συμεών Ιβάνοβιτς Αντονώφ και ήταν χωρικός από την επαρχία Λεμπεντιάσκ. Ύστερα από διάφορες μεταπτώσεις των πρώτων νεανικών του χρόνων, ένα αποκαλυπτικό όραμα της Υπεραγίας Θεοτόκου τον έκανε να μετανοήσει βαθιά και να  ποθήσει την ισάγγελη μοναχική πολιτεία.

Το 1892 πήγε στο Άγιον Όρος και συγκεκριμένα στην Ιερά Μονή του Αγίου Παντελεήμονος (Ρωσικό). Μικρόσχημος μοναχός έγινε το 1896 και μεγαλόσχημος το 1911. Η ζωή του στον Άθωνα ήταν διαποτισμένη από τη διαρκή μνήμη του Θεού. Ξεχώριζε για τη συνέπεια και την ακρίβειά του τόσο στους πνευματικούς αγώνες όσο και στα διακονήματα της Μονής. Υπομονετικός και μακρόθυμος, πράος και άκακος, ταπεινός και υπάκουος, ο Όσιος Σιλουανός, κέρδισε την αγάπη και την εκτίμηση των συμμοναστών του, αλλά και δέχθηκε πολλές επιθέσεις από τους φθονερούς και μισόκαλους δαίμονες.

Έχοντας παραδώσει ολοκληρωτικά τον εαυτό του στον Θεό, πολύ σύντομα αξιώθηκε να λάβει το δώρο της ακατάπαυστης ευχής από την Υπεραγία Θεοτόκο, αλλά και να δει τον ζώντα Χριστό μέσα στον Ναό του Προφήτη Ηλία, στον μυλώνα της Μονής. Η θεοφάνεια εκείνη ήταν ο σημαντικότερος σταθμός της ζωής του. Από τότε η οξεία πνευματική αίσθησή του έγινε ακόμη οξύτερη. Αισθανόταν αφόρητο πόνο για την αμαρτία. Λυπόταν και έκλαιγε για τις ψυχές που βρίσκονταν μακριά από την αλήθεια. Προσευχόταν αδιάλειπτα για όλο τον κόσμο. Αγαπούσε τον Θεό και τους ανθρώπους χωρίς όρια.

Η επικοινωνία μαζί του, για όσους είχαν την ευλογία από τον Θεό να τον γνωρίσουν, ήταν πηγή χαράς. Η παρουσία του χάριζε στους ανθρώπους ειρήνη και ανάπαυση. Μέσα στην προσευχή και τη δοξολογία του Θεού τελείωσε την επίγεια πορεία και βιοτή του. Κοιμήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 1938 στην Μονή της μετανοίας του. Η διδασκαλία του που έχει αποτυπωθεί στις γραφές του, είναι βαθιά βιωματική και αναφέρεται σε καίρια ζητήματα της πνευματικής ζωής. Αναφέρεται στην προσευχή, στη χάρη, στις δοκιμασίες, στην ταπείνωση, στην ειρήνη, στην ελευθερία, στην μετάνοια, στην αγάπη, στην υπακοή και στη θεογνωσία.

Θα ήθελα μέσα από τις γραμμές αυτού του ταπεινού άρθρου να δώσω έμφαση σε τρία σημεία από τη ζωή του Οσίου Σιλουανού.

α) Το οικογενειακό του περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε, τον βοήθησε πολύ στην μετέπειτα εξέλιξή του. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών παίζει η ατμόσφαιρα που επικρατεί μέσα στην οικογένεια. Οι γονείς του ήσαν απλοί χωρικοί, αλλά με βαθιά πίστη στον Θεό. Ο πατέρας του ήταν πράος και σοφός άνθρωπος. Στην μοναχική του ζωή ήθελε να βρει Γέροντα, που να μοιάζει στον πατέρα του.

β) Ο απλός και ανεπιτήδευτος τρόπος συμπεριφοράς του Οσίου Σιλουανού, ήταν για τους περισσότερους σκάνδαλο και εμπόδιο στο να κατανοήσουν το μεγαλείο της προσωπικότητάς του και γι’ αυτό πολύ λίγοι τον κατάλαβαν τελικά. Ήταν ολιγογράμματος χωρικός και όμως ήταν ευγενής και λεπτός στους τρόπους, ολιγόλογος και καθόλου εριστικός. Αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς δεν ήταν επίπλαστος, αλλά ανάβλυζε μέσα από την καρδιά του. Έμαθε δε από τον Ίδιο τον Χριστό την αληθινή ταπείνωση. «Κράτα τον νου σου στον άδη και μην απελπίζεσαι», του είπε ο Κύριος.

γ) Οι γραφές του φανερώνουν όχι τον στοχαστή θεολόγο, αλλά τον θεόπτη άγιο. Σε αυτές μιλάει συνεχώς για το Άγιο Πνεύμα και την αληθινή αγάπη. Στις γραφές του εξιστορεί και αρκετά θαύματα, που αν και έγιναν από τον ίδιο, εν τούτοις τα αναφέρει σε τρίτο πρόσωπο σαν να έγιναν από άλλους. Στο θαυμάσιο βιβλίο του μακαριστού Αρχιμανδρίτη Σωφρονίου Σαχάρωφ «Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης», που εξέδωσε η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου του Έσσεξ Αγγλίας, μπορεί να βρει ο αναγνώστης όσα έχουν σχέση με τη θεάρεστη ζωή του Οσίου καθώς και τις θαυμαστές γραφές του.

Με αφορμή τις μνήμες των Αγίων η Εκκλησία μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον βίο τους, διαβάζοντας τον Συναξαριστή και μας προτρέπει να τους μιμηθούμε. Ο κάθε Άγιος έχει αρετές που κοσμούν την προσωπικότητά του. Αυτές τις αρετές καλούμαστε να τις κάνουμε πράξη και στον δικό μας εαυτό. Και αυτό επιτυγχάνεται με το να έχουμε πρότυπο τους Αγίους και με τον προσωπικό μας αγώνα. Ένας τέτοιος Άγιος και μάλιστα σύγχρονος είναι και ο Όσιος Σιλουανός, που διαβάζοντας τη ζωή του κατανοούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη εκκλησιαστική προσωπικότητα. Να έχουμε την ευχή του στην προσωπική μας ζωή.

 

(Εφημερίδα «Νέοι Καιροί εν Αιγίω», Φθινόπωρο 2014)