«Αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και
ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός» (ΡΩΜ. 13, 12). Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου
φίλοι, μας προτρέπει, στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, «να πετάξουμε από πάνω
μας τα έργα του σκότους και να φορέσουμε τα όπλα του φωτός. Η ζωή μας να είναι
τέτοια που να ταιριάζει με το φως. Μας παροτρύνει να σταματήσουμε τα φαγοπότια
και τα μεθύσια, την ασύδοτη και ακόλαστη ζωή, τις φιλονικίες και τους φθόνους.
Και αποβάλλοντας τα διάφορα πάθη να ντυθούμε τον Κύριό μας Ιησού Χριστό. Να μην
αφήνουμε τον αμαρτωλό εαυτό μας να μας παρασύρει στην ικανοποίηση των επιθυμιών
μας» (ΡΩΜ. 13, 12-14). Και ακούμε τις συμβουλές αυτές του Αποστόλου Παύλου,
κατά τη σημερινή Κυριακή, προκειμένου να προετοιμασθούμε για την Αγία και
Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Η πνευματική εγρήγορση στη ζωή του κάθε Χριστιανού
καθίσταται αναγκαία.
Κι ενώ η Εκκλησία μας προετοιμάζει, με
τους ύμνους της και με τα αναγνώσματα, να υποδεχθούμε την κατανυκτική περίοδο
της Μεγάλης Σαρακοστής, ο κόσμος καλεί σε γλέντια και διασκεδάσεις. Αυτές τις
ημέρες, με αποκορύφωμα τη σημερινή, πραγματοποιούνται καρναβαλικές εκδηλώσεις
σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Ιδιαίτερα η πόλη των Πατρών, όπου μαρτύρησε ο
Απόστολος Ανδρέας, έχει τα πρωτεία στις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Από την πόλη
που έχουν βγει μεγάλες πνευματικές φυσιογνωμίες της Εκκλησίας μας, όπως ο
Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος και ο Αρχιμανδρίτης Χαρίτων
Πνευματικάκης, δεν θα περίμενε κανείς να έχουν τέτοια έξαρση οι καρναβαλικές
εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις αυτές έχουν ειδωλολατρική προέλευση. Τα γλέντια αυτά
και τα ξεφαντώματα είναι βελτιωμένη έκδοση των αρχαίων ειδωλολατρικών τελετών.
Η λέξη «καρναβάλι» προέρχεται από την
λατινική λέξη «carne
vale»,
που σημαίνει «αντίο κρέας». Από αυτό προέρχεται και το δικό μας «Απόκρεω», με
το οποίο ονόμαζαν οι Βυζαντινοί την τελευταία ημέρα της κρεατοφαγίας, που ήταν
η προηγούμενη Κυριακή της Απόκρεω, χαρακτηρίζοντας έτσι μία περίοδο του
Εκκλησιαστικού Εορτολογίου. Στις εορταστικές αυτές τελετές, τόσο παλαιά όσο και
σήμερα, κάθε έννοια ηθικής καταργείται και μέσα στην γενικώτερη αποδόμηση, οι
συμμετέχοντες επιδίδονται σε κάθε είδους ανηθικότητες, καλύπτοντας την
ταυτότητά τους πίσω από την μεταμφίεση. Η Εκκλησία κρατάει μία στάση
ουδετερότητας απέναντι σε αυτές τις καρναβαλικές εκδηλώσεις, χωρίς βέβαια να
σταματάει σε κάθε ευκαιρία να τονίζει την παγανιστική τους προέλευση. Η
Εκκλησία καταδίκασε και απέρριψε τις μάσκες και τις μεταμφιέσεις με τον 62ο
Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, του έτους 691 μ.Χ.
Οι άνθρωποι καταφεύγουν στις καρναβαλικές
εκδηλώσεις, προκειμένου να ξεφύγουν από τα καθημερινά προβλήματα. Ίσως να
φαίνεται αληθοφανής αυτή η δικαιολογία. Όμως στην ουσία, όπως και μετά από κάθε
διάπραξη αμαρτίας, μεγαλώνει το κενό μέσα μας και δεν επικρατεί η πραγματική
χαρά. Πως είναι δυνατόν σε αυτές τις εκδηλώσεις να επικρατεί η πραγματική χαρά,
όταν οι συμμετέχοντες μεθούν, διαπράττουν διάφορα σαρκικά αμαρτήματα, κάνουν
εκτρώσεις μετά από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες; Ίσως παλαιότερα τα πράγματα να
ήσαν πιο αγνά και να είχαν και κάποια σεμνότητα στην εμφάνιση όσων έπαιρναν
μέρος. Όμως τα τελευταία χρόνια έχει ξεφύγει η κατάσταση. Οι καρναβαλιστές
φθάνουν στο σημείο να γελοιοποιούν ακόμη και την Εκκλησία, την οποία θα έπρεπε
να την έχουν ως καταφύγιο πνευματικό στη ζωή τους.
Ο Χριστιανισμός είναι υπέρ του προσώπου ως
εικόνα Θεού, ο Οποίος αποκαλύφθηκε ως Πρόσωπο στον άνθρωπο και προτάσσει την
τελείωση του ανθρώπου μέσα από τον προσωπικό του αγώνα, προκειμένου να φθάσει
στην ύψιστη ηθική τελείωση. Κάθε παρέκκλιση από τον σκοπό αυτό η Εκκλησία δεν
το επικροτεί, χωρίς όμως πάντα και ευθέως να το καταδικάζει. Με την τέλεια
αγάπη της, ανέχεται και υποδεικνύει σιωπηλά τον σωστό δρόμο, την σωστή πορεία
και καλεί τους ανθρώπους να γνωρίσουν την αλήθεια. Και τότε μόνος του ο καθένας
θα εγκαταλείψει τα προσωπεία αυτά, που δεν συνεισφέρουν σε τίποτα στον αγώνα
του, αλλά αντίθετα τον αποπροσανατολίζουν και τον παραπλανούν. Η Εκκλησία έχει
την υποχρέωση να δείχνει σε όλους μας την κορυφή του πνευματικού Έβερεστ και
όχι τους πρόποδες. Από εμάς εξαρτάται πόσο θα ανεβούμε σε αυτό το πνευματικό
Έβερεστ.
Αγαπητοί μου φίλοι, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη εορτή, το καρναβάλι
αποτελεί πρόκληση για τον κάθε Χριστιανό, ο οποίος καλείται να μην παραδίδεται
απαίδευτα στα πολιτιστικά δρώμενα της κοινωνίας, όσο και αν αυτό είναι της
μόδας σήμερα, αλλά αντίθετα να τα ελέγχει γνωρίζοντας την προέλευσή τους. Αν
θέλουμε να ζήσουμε κοντά στον Χριστό και να απολαύσουμε την αληθινή χαρά, η
οποία δεν είναι εκ του κόσμου τούτου, θα πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά τα λόγια
του Αποστόλου Παύλου, «αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα
του φωτός» (ΡΩΜ. 13, 12). Ιδιαίτερα από αύριο που ξεκινά η Μεγάλη Τεσσαρακοστή,
ας προσπαθήσουμε να ζήσουμε την πνευματική ζωή που μας προτείνει η Εκκλησία. Ας
προσπαθήσουμε να ζήσουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που βιώνουμε καθημερινά.
Τώρα είναι ο καιρός για αγώνα. Καλή Σαρακοστή.
Με
αγάπη Χριστού,
π.
Βασίλειος.
