« ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ »

Κατά τη σημερινή Κυριακή, αγαπητοί μου φίλοι, η Αγία μας Εκκλησία τιμά την μνήμη ενός μεγάλου Αγίου της, του Μαξίμου του Ομολογητή. Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, το έτος 580 μ.Χ. Έκανε λαμπρές σπουδές, ιδιαίτερα στην Φιλοσοφία. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος (610-641 μ.Χ.) τον πήρε ως αρχιγραμματέα του αναγνωρίζοντας την αξία και τις αρετές του. Παρέμεινε στη θέση αυτή για τρία χρόνια και το 614 μ.Χ. εγκατέλειψε τον κόσμο και πήγε να μονάσει στην Ιερά Μονή της Θεοτόκου στην Χρυσούπολη, που βρισκόταν κοντά στην Κωνσταντινούπολη, της οποίας διετέλεσε και Ηγούμενος. Πέρασε δώδεκα χρόνια στην ησυχία και μετά, με τον μαθητή του Αναστάσιο, ο οποίος τον ακολούθησε σε όλη του τη ζωή, εγκαταστάθηκε στο μονύδριο του Αγίου Γεωργίου στην Κύζικο. Εκεί έγραψε τα πρώτα ασκητικά έργα του, που αναφέρονται στον αγώνα κατά των παθών, την προσευχή, την απάθεια και την αγάπη.

Η Περσική απειλή κατά της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, έκανε τον Άγιο Μάξιμο και τους μαθητές του να μετακινηθούν νοτιότερα, στην Κύζικο. Όμως οι Περσικές επιδρομές συνεχίζονταν. Έτσι ο Άγιος υποχρεώθηκε να φύγει, το έτος 626 μ.Χ., και να μεταβεί στην Κρήτη αρχικά και έπειτα στην Αφρική. Στην Καρχηδόνα εμφανίσθηκε το έτος 632 μ.Χ.. Εκεί γνωρίσθηκε με τον Άγιο Σωφρόνιο, ο οποίος ήταν φυγάς από την Παλαιστίνη, γνώστης της μοναχικής παράδοσης και ονομαστός θεολόγος. Ο Άγιος Μάξιμος υποτάχθηκε στον Άγιο Σωφρόνιο για πνευματική καθοδήγηση. Έμεινε μαζί του στην Μονή του Ευκρατά. Είναι πολύ σημαντικό ο πιστός Χριστιανός ή ο μοναχός να βρεθεί κοντά σε ενάρετο Γέροντα γιατί έτσι θα βοηθηθεί στην πνευματική του ζωή. Οι φωτισμένοι Γέροντες είναι φωτεινοί οδοδείκτες για όλους εμάς τους υπόλοιπους που προσπαθούμε να κάνουμε κάτι στην πνευματική ζωή.

Ο Άγιος Μάξιμος ακολούθησε τον Άγιο Σωφρόνιο στους αγώνες του κατά της αίρεσης του Μονοενεργητισμού, που ήταν μία παραλλαγή του Μονοφυσιτισμού και του Μονοθελητισμού. Ο Χριστός, σύμφωνα με την αιρετική διδασκαλία του Μονοφυσιτισμού, δεν έχει δύο φύσεις, θεία και ανθρώπινη, αλλά μία αφού η θεία απορρόφησε την ανθρώπινη. Άρα έχει και μόνο μία θέληση, την θεία, σύμφωνα με τον Μονοθελητισμό και μία ενέργεια, την θεία, σύμφωνα με τον Μονοενεργητισμό. Ο Άγιος Μάξιμος συμμετείχε στην Σύνοδο του Λατερανού, η οποία συγκλήθηκε το έτος 649 μ.Χ. επί Πάπα Ρώμης Μαρτίνου του Α΄, η οποία καταδίκασε τον Μονοθελητισμό και διατύπωσε την Ορθόδοξη διδασκαλία, κατά την οποία ο Χριστός έχει δύο θελήσεις, την θεία και την ανθρώπινη, ως Θεάνθρωπος. Στην ίδια Σύνοδο αποδοκιμάσθηκε διάταγμα του τότε αυτοκράτορα Κώνσταντος, με το οποίο δεν επιτρεπόταν η συζήτηση περί Μονοθελητισμού.

Ο αυτοκράτορας Κώνστας (641-668 μ.Χ.) διέταξε τη σύλληψη του Αγίου από τον έξαρχο και βασιλικό επίτροπο της Ιταλίας Θεοδόσιο και οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Μετά τον εξόρισε το 655 μ.Χ. στην Βιζύη της Θράκης και στη συνέχεια στην πόλη Πέρβερη. Μετά από έξι χρόνια ανακλήθηκε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη, για μία προσπάθεια προσεταιρισμού του. Ο Άγιος Μάξιμος αρνήθηκε. Αναθεματίσθηκε, κακοποιήθηκε και διαπομπεύθηκε μαζί με τους μαθητές του αφού του έκοψαν τη γλώσσα και το δεξί του χέρι. Σύμφωνα με τον Ιερό Συναξαριστή η γλώσσα του, μετά την εκκοπή της, αποκαταστάθηκε και κήρυττε την Ορθόδοξη διδασκαλία για το υπόλοιπο της επίγειας ζωής του. Δεν συγκατατέθηκε με καμία αιρετική διδασκαλία και διαφύλαξε τα δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας μέχρι το τέλος της ζωής του, αφήνοντας και στις επόμενες γενιές την ορθή διδασκαλία.

Μετά από αυτά, ο Άγιος Μάξιμος εξορίσθηκε σε φρούριο στην Αλανία του Καυκάσου, όπου υπέκυψε στις ταλαιπωρίες και στα γηρατειά δύο μήνες αργότερα. Κοιμήθηκε οσιακά στις 13 Αυγούστου του έτους 662 μ.Χ. σε ηλικία ογδόντα δύο ετών. Το τίμιο λείψανό του ενταφιάσθηκε στην Ιερά Μονή του Αγίου Αρσενίου, στη χώρα των Λαζών. Πάνω από τον τάφο του έβγαινε φως κάθε νύκτα από τρεις πυρσούς και φώτιζε την περιοχή, γεγονός που βεβαίωνε την αγιότητά του. Το λείψανο του δεξιού του χεριού βρίσκεται στην Ιερά Μονή του Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος, όπου και τιμάται ιδιαιτέρως. Το συγγραφικό του έργο επηρέασε έντονα τη θεολογία όχι μόνο στο Βυζάντιο αλλά και στην Δύση. Στα έργα του ασχολήθηκε κυρίως με την καταπολέμηση των αιρέσεων του Μονοφυσιτισμού και του Μονοθελητισμού, την ερμηνεία της Αγίας Γραφής, την υπεράσπιση του δόγματος της Χαλκηδόνας, την επεξεργασία των έργων του Ψευδο-Διονυσίου Αρεοπαγίτη και την μυστική Θεολογία.

Αγαπητοί μου φίλοι, αν και απλός μοναχός ο Άγιος Μάξιμος ήταν ο κύριος εκφραστής της Ορθόδοξης Πίστης. Ο μεγάλος αυτός Άγιος της Εκκλησίας μας φέρει τον τίτλο του Ομολογητή γιατί όταν ομολογούσε τις δύο θελήσεις και τις δύο ενέργειες του Χριστού δεν υπήρχε κανένας άλλος πάνω στη γη για να συμπορευθεί με αυτόν στην ορθή αυτή πίστη. Τον καιρό της αντίστασης, στη φυλακή και στην εξορία, η τύχη της Χριστολογίας  εξαρτήθηκε από την άκαμπτη σταθερότητα ενός και ανθρώπου μονάχα. Με τέτοιες μεγάλες Εκκλησιαστικές και θεολογικές προσωπικότητες εκφράσθηκε η αλήθεια της Ορθόδοξης Πίστης μας. Οι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας είναι οι φορείς της αληθινής πίστης, αυτής που οδηγεί κοντά στον Χριστό και στην Βασιλεία Του. Χωρίς το ορθό δόγμα δεν οδηγούμαστε στη σωτηρία της ψυχής μας. Γι’ αυτό ας προστατεύουμε την Ορθοδοξία μας προς όφελος της ψυχής μας.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.