« ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΕΛΕΗΜΩΝ »

Ο Χριστιανισμός, αγαπητοί μου φίλοι, δημιούργησε κοινωνία αγίων ανθρώπων. Προηγουμένως στις ανθρώπινες κοινωνίες επικρατούσε η δύναμη, η εξουσία και το συμφέρον. Ο Χριστιανισμός εξύψωσε τα άτομα σε πρόσωπα και δημιούργησε κοινωνία προσώπων. Έτσι απάλλαξε την κοινωνία από τη μαζικοποίηση και οι άνθρωποι ως πρόσωπα συνιστούν τις κοινωνίες και οι πιστοί συνιστούν την Εκκλησία του Θεού. Το πρόσωπο σύμφωνα με την Ορθόδοξη διδασκαλία αποβλέπει στην ομοιότητα προς τον Θεό και ακριβώς αυτό είναι εκείνο που καθορίζει τα ανθρωπολογικά όρια της Εκκλησίας. Στην Εκκλησία αναπτύχθηκε και αναπτύσσεται ο αληθής ανθρωπισμός, εφόσον η αγάπη προς τον Θεό βεβαιώνεται με την αγάπη προς τον πλησίον. Και η αγάπη εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Μία μορφή είναι με την αρετή της ελεημοσύνης. «Ιλαρόν γαρ δότην αγαπά ο Θεός» (Β΄ ΚΟΡ. 9, 7), όπως μας λέει στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα ο Απόστολος Παύλος.

Πολλές Χριστιανικές προσωπικότητες αναδείχθηκαν με τον υπέροχο ανθρωπισμό τους. Η Αγία μας Εκκλησία τιμά σήμερα τον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα, ο οποίος υπήρξε μία τέτοια εξαιρετική ανθρωπιστική προσωπικότητα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων γεννήθηκε το 555 μ.Χ. στην Αμαθούντα της Κύπρου. Παντρεύθηκε και απέκτησε παιδιά. Νωρίς έχασε τη σύζυγό του και τα παιδιά του και μέσα στον βαρύ πόνο του βρήκε παρηγοριά στην απερίσπαστη αφοσίωση προς τον Θεό. Κάτι που μας διδάσκει κι εμάς, πως δηλαδή να αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις πένθους. Κοντά στον Θεό βρίσκουμε παρηγοριά, αλλά και ωφελούμε την ψυχή του κοιμηθέντος. Η αγιότητα του Ιωάννη έγινε γνωστή ευρύτατα και το 610 μ.Χ αναδείχθηκε Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Ως Πατριάρχης έδωσε τον εαυτό του στη φιλανθρωπική δράση και γι’ αυτό προσέλαβε την προσωνυμία Ελεήμων.

Το φιλανθρωπικό έργο του Ιωάννη συγκίνησε όχι μόνο τους Ορθοδόξους, αλλά και αιρετικούς και ειδωλολάτρες. Ο Ιωάννης έδειχνε την αγάπη του προς όλους χωρίς καμία διάκριση. Ο Κύριος στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη δίδαξε ότι πλησίον είναι ο κάθε πονεμένος. Αυτό που έκανε ο Άγιος Ιωάννης τότε, κάνει και σήμερα η Εκκλησία μας, η οποία βοηθά ανεξαιρέτως όλους τους ανθρώπους. Δεν εξετάζει από ποια χώρα είναι ή σε ποιο θρήσκευμα ανήκουν. Και αυτό το βλέπουμε στις μεγαλουπόλεις, όπου λειτουργούν συσσίτια. Αν δεν υπήρχε η Εκκλησία να βοηθά τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους, θα είχαμε εξεγέρσεις, γιατί η πείνα δεν υποφέρεται! Ως Χριστιανοί οφείλουμε να κάνουμε ελεημοσύνη γιατί έτσι μειώνουμε τη δυστυχία και την φτώχεια. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να βοηθήσει το συνάνθρωπό του, ανάλογα με τις δυνάμεις του.

Το 614 μ.Χ. οι Πέρσες κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα και εξαιτίας των λεηλασιών πλήθος προσφύγων κατέφυγαν στην Αλεξάνδρεια. Η νέα κατάσταση αύξησε τη φιλανθρωπική δράση του Αγίου Ιωάννη. Ο Συμεών ο Μεταφραστής τον παρομοιάζει με τον Νείλο ποταμό. Όπως ο Νείλος ποτίζει την έρημο γη της Αιγύπτου, έτσι και ο Ιωάννης πότισε και δρόσισε τις πονεμένες ψυχές των δυστυχισμένων εκείνων προσφύγων. Καθημερινά προστάτευε 7.500 πρόσφυγες, παρέχοντας σε αυτούς συσσίτιο. Ακόμη ανήγειρε ξενοδοχεία για την περίθαλψη των αστέγων και μαιευτήρια. Παράλληλα απέστειλε στην πόλη των Ιεροσολύμων που είχε καταστραφεί τροφές, χρήματα και εργάτες για την ανοικοδόμηση των οικιών και των Ναών. Όταν πάλι αργότερα η Αλεξάνδρεια απειλήθηκε από τους Πέρσες, κατά προτροπή του Διοικητή της Αιγύπτου Νικήτα, πήγε στην Κύπρο, όπου και κοιμήθηκε το έτος 619 μ.Χ.

Πραγματικά συγκινούμαστε από τη μεγάλη φιλανθρωπική δράση του Αγίου Ιωάννη του Ελεήμονα. Τα έργα της αγάπης εκδηλώθηκαν και εκδηλώνονται πολλές φορές τόσο από κληρικούς όσο και από λαϊκούς. Η αγάπη υπερνικά όλα τα εμπόδια και έρχεται να ανακουφίσει τον πονεμένο συνάνθρωπο. Η αγάπη αποδεικνύεται πιο ισχυρή από τον ατομισμό και τον εγωϊσμό. Τα έργα της αγάπης είναι ο έμπρακτος Χριστιανισμός. Με τέτοιες προσωπικότητες, όπως τον σήμερα τιμώμενο Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα, γνωρίζουμε τη ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας. Φωτιζόμαστε για τη λύση προβλημάτων της σημερινής ζωής, προβλημάτων κοινωνικών, οικονομικών, δημογραφικών και άλλων. Όπου αναπτύσσεται η δύναμη του πνεύματος, εκεί πραγματοποιούνται θαύματα. Στην θλίψη, τον πόνο και τη δυστυχία, παρουσιάζεται η χαρά, η ελπίδα, η ζωογόνος ανθρωπιά.

Αγαπητοί μου φίλοι, ο εγωϊσμός, η φιλαυτία, η πλεονεξία, είναι φυλακές του ανθρώπου. Είναι σπουδαίο να αρθούμε από τις στενές εγωϊστικές αντιλήψεις και η συνείδησή μας να δεχθεί τη δρόσο του πνεύματος. Κατά βάθος όλοι είμαστε άνθρωποι της καλοσύνης. Γι’ αυτό, όταν ωθούμαστε προς τη σκληρότητα, ενδόμυχα νιώθουμε να σφίγγεται η ψυχή μας. Και αυτό ισχύει βέβαια για τους ανθρώπους, που λειτουργεί ακόμη η συνείδησή τους. Σε κάποια γωνιά της ψυχής μας υπάρχει ο σπόρος του καλού. Σε κάποιες ευνοϊκές περιστάσεις αναδύεται αυτή η καλοσύνη μας. Το ψυχικό δράμα του σημερινού ανθρώπου μπορεί να λυθεί μόνο όταν έλθει ο ένας κοντά στον άλλο. Τότε θα νιώσουμε την ασφάλεια της αδελφοσύνης και θα φύγουν τα συναισθήματα της μοναξιάς και του άγχους. Η ατμόσφαιρα της αγάπης δημιουργεί την πνευματική αρμονία προς αλλήλους. Εδώ βρίσκεται η ουσία της ευτυχίας μας.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.