« ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ »

Κατά τη σημερινή Κυριακή της Απόκρεω, αγαπητοί μου φίλοι, η Εκκλησία μας διαβάζει την Ευαγγελική περικοπή της Κρίσης. Η περικοπή αυτή είναι αρκετά παρεξηγημένη. Και αυτό γιατί δημιουργεί στον άνθρωπο μία αίσθηση τρόμου, επειδή μιλάει για την ημέρα της Κρίσης, που θα γίνει όταν έλθει και πάλι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Ο άνθρωπος φοβάται και γι’ αυτό αναδύονται από μέσα του αρνητικά συναισθήματα. Αν εμβαθύνουμε όμως λίγο, θα δούμε ότι το κριτήριο της Κρίσης είναι η Αγάπη. Καταλαβαίνουμε τότε πως τα πράγματα δεν είναι τρομακτικά και πως ο Κύριος με αυτόν τον Ευαγγελικό λόγο μας δίνει ένα μέτρο ζωής, φανερώνοντάς μας ότι μέσα στη ζωή υπάρχει η αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Αν δεν έχουμε επικοινωνία με τον πάσχοντα αδελφό μας, δεν μπορούμε να πούμε ότι ζούμε αληθινά. Αυτό είναι μία εκούσια απομάκρυνση από την αγάπη του Θεού, είναι θάνατος.

Μία άλλη διάσταση που προβάλλεται στη συγκεκριμένη περικοπή, είναι ακριβώς τα κριτήρια της Κρίσης. Έτσι τίθεται το ερώτημα: «Αν εμείς είμαστε ελεήμονες, αν εμείς φροντίζουμε τον αδελφό μας που πάσχει, αυτό σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι για τον Παράδεισο;» Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Κατ’ αρχήν, πρέπει να κρατήσουμε δύο στοιχεία, που είναι πολύ σημαντικά. Το πρώτο είναι ότι, όταν ο Κύριος μιλάει για την αγάπη, θέτει τον εαυτό Του στη θέση του πάσχοντα αδελφού. Άρα μιλάμε για την «εν Χριστώ Αγάπη» και όχι για οποιαδήποτε αγάπη. Το δεύτερο στοιχείο είναι αυτό που λέει ο Χριστός μας: «Να αγαπήσουμε τον αδελφό μας όπως τον εαυτό μας». Τι σημαίνει όμως αυτό; Σημαίνει ότι, ανάλογα με την ποιότητα αγάπης που έχουμε για τον εαυτό μας, με τον ίδιο τρόπο αγαπάμε και τον άλλο. Με τον ίδιο τρόπο που σεβόμαστε τον εαυτό μας, σεβόμαστε και τους άλλους.

Ας παρατηρήσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Στο βαθμό που είναι αληθινή η αγάπη για τον εαυτό μας, είναι αληθινή η αγάπη και για τους άλλους. Αν η αγάπη προς τον εαυτό μας είναι φίλαυτη και ξεπεσμένη, τέτοιου είδους αγάπη συμφεροντολογική θα είναι και προς τον διπλανό μας. Στο βαθμό, επίσης, που η δική μας φροντίδα,  το δικό μας ενδιαφέρον, η ψυχή μας βρίσκεται μέσα στην Χάρη του Θεού, αυτό καθρεπτίζεται και στη σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους. Γινόμαστε αληθινοί, εφόσον σε αυτόν τον βαθμό και με την ίδια επιμέλεια φροντίζουμε τον άλλο. Αλλά αν δεν έχουμε τέτοιο ενδιαφέρον και αγάπη για την ψυχή μας, για τον εαυτό μας, πως θα αγαπήσουμε τον άλλο; Με τι μέτρο, με τι κριτήριο, με ποια ποιότητα; Θα είναι μία αγάπη ψεύτικη, που δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα, παρά μόνο το συμφέρον και την ανταπόδοση.

Η πρώτη προϋπόθεση, επομένως, που θέτει ο Κύριός μας, όταν λέει να φροντίσουμε τον συνάνθρωπό μας, εννοεί, κατ’ αρχήν, να φροντίσουμε για τις πνευματικές του ανάγκες, οι οποίες είναι η γνώση της Αλήθειας, η σχέση με την Αλήθεια και η σύνδεση με την Ζωή. Αν δεν αγαπάμε τον εαυτό μας σωστά, τότε η αγάπη μας προς τους άλλους είναι μία πρόφαση για να καλύψουμε τις ενοχές που οφείλονται στο γεγονός ότι ακόμη ζούμε μέσα στο ψέμα. Στην περίπτωση αυτή, ακόμη και η φιλανθρωπία μπορεί να κρύβει ιδιοτέλεια. Γι’ αυτό πολλές φορές ο άνθρωπος πληγώνεται και αντιδρά, όταν η προσφορά του δεν αναγνωρίζεται. Η φιλανθρωπία και η ελεημοσύνη έχουν αξία, όταν ο άνθρωπος ζει μέσα στην Αλήθεια του Χριστού. Και όταν ζούμε μέσα σε αυτή την Αλήθεια δεν είναι δυνατόν να αγνοούμε και να αδιαφορούμε για τον πονεμένο αδελφό μας.

Βέβαια δεν θα περιμένουμε να γνωρίσουμε πρώτα την Αλήθεια και μετά να βοηθήσουμε τον συνάνθρωπό μας. Θα τον βοηθήσουμε και παράλληλα θα αγωνιζόμαστε για την απόκτηση της Αλήθειας στη ζωή μας. Η συμμετοχή μας στον πόνο του άλλου, έστω και χωρίς πνευματικές  προϋποθέσεις, είναι μία μορφή προσευχής, που μας ταπεινώνει και μας δίνει τη δυνατότητα να ευαισθητοποιηθούμε και στην υπαρξιακή μας αναζήτηση. Η φιλανθρωπία είναι μία μορφή προσευχής, με την οποία χωρίς συμφέρον συμμετέχουμε στον πόνο του συνανθρώπου μας. Η φιλανθρωπία μας προσγειώνει και μας κάνει να βλέπουμε ότι δεν υπάρχει μόνο χαρά, αλλά υπάρχει και πόνος. Αυτός ο πόνος μπορεί να θεραπευθεί με την αληθινή αγάπη μας και όχι με ιδιοτελείς σκοπούς. Μόνο έτσι βοηθάμε πραγματικά και προσελκύουμε και την Χάρη του Τριαδικού μας Θεού.

Αγαπητοί μου φίλοι, αν δεν μπορούμε να ταπεινωθούμε από τον πόνο του συνανθρώπου μας, τότε έχουμε πραγματικά μεγάλο πρόβλημα. Η συμμετοχή μας στον πόνο του άλλου ανθρώπου μας δίνει επιπλέον την αίσθηση του πραγματικού μας μέτρου ζωής, που είναι ο πόνος, η φθορά και ο θάνατος. Ο θάνατος απαιτεί την πραγματική λύση, που είναι η Ανάσταση του Χριστού, που είναι η συμμετοχή μας στο Σώμα του Αναστάντος Χριστού. Εμείς όμως ζητάμε μία Εκκλησία στα μέτρα μας, που να μας κάνει να αποβάλουμε τον πόνο δια μαγείας. Δεν θέλουμε την Εκκλησία να μας μαθαίνει να ζούμε θεραπευτικά τον πόνο, ως μία δυνατότητα ζωής. Θέλουμε η Εκκλησία να είναι μαγικό θεραπευτήριο και ο Θεός ένας μάγος που να απαλύνει ή να εξαλείψει τον πόνο μας. Οφείλουμε να καταφύγουμε στον Χριστό και να συμμετέχουμε στα Μυστήρια της Εκκλησίας Του. Μόνο έτσι θα μάθουμε να αντιμετωπίζουμε σωστά τον πόνο.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.