Η
σημερινή Β΄ Κυριακή του Ματθαίου, αγαπητοί μου φίλοι, η οποία ακολουθεί την
Κυριακή των Αγίων Πάντων, είναι αφιερωμένη στους Οσίους Πατέρες του Αγίου
Όρους. Το Άγιον Όρος, που βρίσκεται στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής, στην
Μακεδονία μας, ονομάζεται και Περιβόλι της Παναγίας. Και είναι πραγματικά έτσι,
γιατί εκεί μέσα εκτός της απέραντης φυσικής ομορφιάς που υπάρχει, είναι και
τόπος όπου φυτρώνουν και άλλα άνθη, οι Άγιοι της Εκκλησίας μας. Μέσα από την
ασκητική ζωή που επικρατεί στο Αγιώνυμον Όρος, βγαίνουν μορφές που κοσμούν το
Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας. Αυτούς τους Αγίους λοιπόν τιμάμε σήμερα. Οι
Αγιορείτες Άγιοι αντιλήφθηκαν την κλήση αυτή από τον Θεό και έφθασαν σε ύψη
αρετής. Οι Άγιοι Πατέρες του Άθω αριθμούνται σε τετρακόσιους πενήντα, ενώ
χιλιάδες είναι οι αφανείς και άγνωστοι Άγιοι ασκητές, οι οποίοι αγίασαν τα
χώματα του Άθω και έγιναν η αιτία για να ονομασθεί το Όρος αυτό Άγιο.
Η κοινή
εορτή όλων των Αγιορειτών Αγίων καθιερώθηκε μετά τη σύνθεση της Ακολουθίας και
των Εγκωμίων από τον πολυγραφότατο Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, κατά τον 19ο
αιώνα μ.Χ. Στον Άγιο Νικόδημο οφείλουμε και το Απολυτίκιο των Αγιορειτών Αγίων.
Από τον ασκητή Όσιο Πέτρο μέχρι και τους γέροντες των ημερών μας, είναι πολλές
οι άγιες μορφές του Αγίου Όρους, που έζησαν σαν άγγελοι, όπως αναφέρει και το
Απολυτίκιό τους. «Τους του Άθω Πατέρας, και Αγγέλους εν σώματι». Η μεγαλύτερη
προσφορά των Αγιορειτών Αγίων είναι η προστασία του Ορθοδόξου δόγματος και της
πνευματικής κληρονομιάς της Ορθοδοξίας. Δεν μπορεί να υπάρξει Ορθοδοξία χωρίς
ορθόδοξο φρόνημα και πνευματική άσκηση. Επειδή δεν μπορούμε να αναφερθούμε και
στους τετρακόσιους πενήντα Αγίους του Άθω, θα κάνουμε μία επιλογή και θα
μιλήσουμε για μερικούς από αυτούς τους Αγίους, προκειμένου να αντιληφθούμε τα
πνευματικά αυτά αναστήματα της Ορθοδοξίας μας.
Ο κτήτορας
της Μονής Χιλανδαρίου Άγιος Σάββας, δέχθηκε διωγμούς για την υποστήριξη των
ορθών δογμάτων έναντι των Λατίνων στην Θεσσαλονίκη. Ο Οσιομάρτυρας Ιωάννης
Δοχειαρίτης (1275), για την ομολογία του, υπέστη μαρτυρικό θάνατο από προδότη
φιλενωτικό και λατινόφρονα μαθητή του. Ο Άγιος Ιωαννίκιος ο Α΄ (1279),
Αρχιεπίσκοπος των Σέρβων, από ηγούμενος του Χιλανδαρίου, ποίμανε βάσει των
Ιερών Κανόνων το ποίμνιό του και διαφύλαξε αλώβητη την Ορθόδοξη πίστη. Δεν
συμμετείχε στην κίνηση για την υποταγή της Ορθοδοξίας στον Παπισμό, που
ενεργούσε ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος. Ο Όσιος Γεράσιμος ο Σιναΐτης
(1320), μαθητής του Οσίου Γρηγορίου του Σιναΐτη (1346), μετά την έξοδό του από
το Άγιον Όρος, περιήλθε την Ελλάδα ενισχύοντας τους πιστούς και βοηθώντας
πολλούς να επιστρέψουν στην Ορθοδοξία.
Ο Άγιος
Θεόκλητος Μητροπολίτης Φιλαδελφείας (1324/6) μεταβαίνοντας από τον Άθωνα στην
Κωνσταντινούπολη, έλεγξε για την εκκλησιαστική του πολιτική τον αυτοκράτορα
Μιχαήλ Η΄ τον Παλαιολόγο, με αποτέλεσμα να ριχθεί στη φυλακή. Ο Επίσκοπος
συνέχισε την Ορθόδοξη διδασκαλία του σε όλη του τη ζωή απτόητα. Ο Άγιος
Γρηγόριος ο Παλαμάς (1359) υπήρξε μεγάλος θεολόγος. Υποστήριξε το Ορθόδοξο
δόγμα με γνώση, πίστη και επιμονή. Κατατρόπωσε με τους υπέροχους λόγους του
τους αιρετικούς Βαρλαάμ, Ακίνδυνο και Γρηγορά. Για το σθένος του υπέμεινε
διωγμούς, φυλακίσεις και εξορίες. Αν δεν είχαμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, σήμερα
θα ήμασταν Παπικοί. Γι’ αυτό και τον μισούν οι Λατίνοι μέχρι σήμερα. Ο
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Άγιος Φιλόθεος ο Κόκκινος (1379), πήρε μέρος στις
ησυχαστικές έριδες, στο πλευρό του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Εξουδετέρωσε τις
προσηλυτιστικές προσπάθειες των Λατίνων.
Άλλη
σπουδαία εκκλησιαστική προσωπικότητα ήταν ο Διονυσιάτης Άγιος Νήφων ο Β΄ και
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1508). Μετά την εκθρόνισή του και κατά την
παραμονή του στην Βλαχία, έσωσε την Ρουμανική Εκκλησία από την έντονη Παπική
προπαγάνδα, τις διάφορες αιρέσεις και τις δεισιδαιμονίες. Παρόμοιο έργο
επιτέλεσε στην Ρωσία ο Βατοπαιδινός μοναχός Όσιος Μάξιμος ο Γραικός (1556). Ο
Ιερομάρτυρας και Εθνομάρτυρας Κοσμάς ο Αιτωλός (1779), ο οποίος μόνασε στην
Μονή Φιλοθέου. Υπήρξε διδάσκαλος του υπόδουλου Γένους μας και ιδρυτής Ναών και
Σχολείων. Δεν σταμάτησε με αυστηρότητα να στηλιτεύει τα λάθη των Παπικών στα
πύρινα κηρύγματά του. Μαρτύρησε από το μίσος των Εβραίων και των Οθωμανών.
Επίσης οι Άγιοι Κολλυβάδες Παΐσιος Βελιτσκόφσκι (1794), Μακάριος Νοταράς
(1805), Νικόδημος ο Αγιορείτης (1809), Νήφων ο Χίος (1809) και Αθανάσιος ο
Πάριος (1813), στους λόγους τους υποστήριζαν την Ιερή Παράδοση, τους Ιερούς
Κανόνες και τα δόγματα της Εκκλησίας.
Αγαπητοί
μου φίλοι, εδώ ας μνημονεύσουμε και τους Αγιορείτες Πατέρες που μαρτύρησαν επί
Λατινόφρονα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννη Βέκκου. Ακόμη τους Νεομάρτυρες,
οι οποίοι αποτέλεσαν παράδειγμα υπομονής και αντίστασης στα δύσκολα χρόνια της
Τουρκικής σκλαβιάς. Και φθάνουμε μέχρι τους Αγίους των ημερών μας Άγιο Πορφύριο
Καυσοκαλυβίτη και Άγιο Παΐσιο Αγιορείτη. Και σίγουρα δεν σταματά εδώ η παραγωγή
Αγίων μέσα στο Άγιον Όρος, αφού και σήμερα υπάρχουν Αγίες μορφές που ακόμη δεν
τις έχουμε ανακαλύψει ίσως. Πολύ καλά έκανε η Αγία μας Εκκλησία και έβαλε στο
Αγιολόγιό της αυτές τις φωτεινές μορφές του Αγίου Όρους, προκειμένου να τους
έχουμε ως παραδείγματα και να προσπαθούμε να τους μοιάσουμε στην αγιότητά τους.
Αυτός εξάλλου είναι και ο σκοπός της τιμής των Αγίων.
Με αγάπη Χριστού,
π. Βασίλειος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου