« ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ »

Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ο Απόστολος Παύλος χαρακτηρίζει τους Χριστιανούς μέλη του Σώματος του Χριστού. Επίσης μιλάει για την οφειλόμενη συνύπαρξη και συνεργασία των μελών του Σώματος του Χριστού. Μιλάει δηλαδή για όλους εμάς που συναπαρτίζουμε την Εκκλησία κι έχουμε προικισθεί από τον Θεό με διαφορετικά χαρίσματα, που συνιστούν το όλον, έχουμε ο καθένας τον δικό του ρόλο και συνθέτουμε το ζωντανό εκκλησιαστικό γεγονός μέσα στον χρόνο. Σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο, ο Θεός άλλους κατέστησε Αποστόλους, άλλους προφήτες, άλλους διδασκάλους, σε άλλους χάρισε θαυματουργικές δυνάμεις, άλλους προίκισε με τον ζήλο της φιλανθρωπίας, σε άλλους έδωσε διοικητικές ικανότητες, σε άλλους το χάρισμα της γλωσσομάθειας. Ο καθένας έχει το δικό του χάρισμα μέσα στην Εκκλησία. Αυτό είναι πολύ ωραίο.

Στο σημείο αυτό, όμως, ο Παύλος ζητάει από τους Χριστιανούς να μην επαναπαύονται στα χαρίσματα που έχουν, αλλά να επιζητούν εκείνο τον δρόμο, μέσα από τον οποίο τα χαρίσματα λαμβάνουν αληθινό νόημα και καθίστανται σωτήρια και ευεργετικά και για τους φορείς τους και για τους άλλους. Ο δρόμος αυτός είναι η αγάπη. Αν δεν υπάρχει αγάπη τα χαρίσματα δεν έχουν καμία αξία, μετατρέπονται σε μέσα αυτοεγκλωβισμού και αυτοκαταστροφής. Αν δεν έχουμε αγάπη τα χαρίσματα αυτά μετατρέπονται σε μέσα που προβάλλουν τον εαυτό μας και τίποτα παραπέρα. Ο τρόπος με τον οποίο ο Απόστολος Παύλος περιγράφει την αγάπη είναι εκπληκτικός και υμνολογικός. Ίσως και να μην υπάρχει στην ανθρώπινη ιστορία πληρέστερη περιγραφή και ανάλυση του περιεχομένου της αγάπης, όπως αυτός ο Παύλειος τρόπος, μέσα σε λίγες μόνο γραμμές.

Ας ακούσουμε, λοιπόν, τα λόγια του Αποστόλου Παύλου για την αγάπη, σε μετάφραση: «Αν μπορώ να λαλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων, ακόμη και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη για τους άλλους, οι λόγοι μου ακούγονται σαν ήχος χάλκινης καμπάνας ή σαν κυμβάλου αλαλαγμός. Κι αν έχω της προφητείας το χάρισμα κι όλα κατέχω τα μυστήρια κι όλη τη γνώση, κι αν έχω ακόμη όλη την πίστη, έτσι που να μετακινώ βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, είμαι ένα τίποτα. Κι αν ακόμη μοιράσω στους φτωχούς όλα μου τα υπάρχοντα, κι αν παραδώσω στη φωτιά το σώμα μου για να καεί, αλλά δεν έχω αγάπη, σε τίποτα δεν με ωφελεί. Εκείνος που αγαπάει έχει μακροθυμία, έχει και καλοσύνηˑ εκείνος που αγαπάει δεν ζηλοφθονείˑ εκείνος που αγαπάει δεν κομπάζει και ούτε περηφανεύεταιˑ είναι ευπρεπής, δεν είναι εγωϊστής ούτε ευερέθιστοςˑ ξεχνάει το κακό που του έχουν κάνει. Δεν χαίρεται για το στραβό που γίνεται, αλλά μετέχει στη χαρά για το σωστό. Εκείνος που αγαπάει, όλα τα ανέχεταιˑ σε όλα εμπιστεύεται, για όλα ελπίζει, όλα τα υπομένει» (Α΄ ΚΟΡ. 13, 1-7).

Πάνω από όλα τα χαρίσματα, λοιπόν, είναι η αγάπη! Όλοι μιλάνε γι’ αυτήνˑ και οι Χριστιανοί και οι κοσμικοί. Μόνο που οι μεν δίνουν στην αγάπη διαφορετικό περιεχόμενο από τους δε. Η κατά Χριστόν αγάπη λειτουργεί θεραπευτικά, ανακουφίζει τον άνθρωπο, απαλύνει τον πόνο, προσφέρει χαρά και ελπίδα. Η Χριστιανική αγάπη γνωρίζει να τολμά, να θυσιάζεται, να χαίρεται και να υπομένει. Περιέχει δηλαδή τα ιδιώματα της αγάπης του Χριστού για τον κόσμο, που δεν περιορίσθηκε σε ωραιολογίες και ευχολόγια, αλλά εξελίχθηκε σε απόλυτη κένωση και θυσιαστικό δόσιμο, μέχρις αίματος! «Η αγάπη βέβαια που θυσιάζεται, που φτάνει ως το τέλος, το θάνατο. Γιατί η αγάπη δεν ταπεινώνει αλλά ταπεινώνεται, δεν εξουσιάζει αλλά διακονεί, δεν σταυρώνει αλλά σταυρώνεται», όπως πολύ ωραία παρατηρεί ο Πρωτοπρεσβύτερος Μιχαήλ Καρδαμάκης (Η αλήθεια για την ελευθερία, σελίδα 80).

Αντίθετα η κοσμική αγάπη που ενέχει, συνήθως, το συμφέρον, την ανταπόδοση και την ικανοποίηση, αγριεύει τον άνθρωπο και τον οδηγεί, μερικές φορές, σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Οι κυριευμένοι από την κοσμική αγάπη θέλουν μόνο να τους αγαπούν, να τους φροντίζουν, να τους προσέχουν και όταν δεν συμβαίνει αυτό, αγχώνονται. Είναι φανερό ότι η κοσμική αγάπη κινείται μέσα σε ένα ιδιοτελές πλαίσιο. Η κοσμική αγάπη απαιτεί την δια βίου υποτέλεια εκείνου που γίνεται αποδέκτης της όποιας προσφοράς της. Αυτό όμως δεν είναι αγάπη. Είναι μία ιδιοτελής αγάπη. Μία μη πραγματική αγάπη. Οι πιστοί της Χριστιανικής αγάπης μοιάζουν με τον Θεό. Αγαπούν τους συνανθρώπους τους και τον εαυτό τους. Καταστρέφουν με τον τρόπο αυτό τον ιστό του άγχους, αφού στον Θεό δεν υπάρχει άγχος. Ζουν μέσα στην ανιδιοτελή αγάπη, που μπορεί να προσφέρει μόνο ο Θεός.

Αγαπητοί μου φίλοι, η έννοια της αγάπης είναι βαθύτατη και υπόκειται σε διαφορετικές ερμηνείες και προσεγγίσεις, αναλόγως της σκοπιάς από την οποία την αντικρίζει κανείς, της κοσμικής ή της Χριστιανικής. Ο Απόστολος Παύλος, με τον μοναδικό και ανεπανάληπτο τρόπο της προσέγγισής της, μας προσέφερε τα φίλτρα μέσα από τα οποία φιλτράρεται η ποιότητα και η καθαρότητά της. Ο Ύμνος της Αγάπης είναι κάτι το ξεχωριστό για το πώς οφείλουμε να βαδίζουμε σαν Χριστιανοί. Αλλά είναι και ένα εξαίρετο λογοτεχνικό κείμενο, που σπάνια συναντάμε στην παγκόσμια λογοτεχνία. Γι’ αυτό ας προβληματισθούμε από αυτόν τον Ύμνο της Αγάπης και ας αναρωτηθούμε αν εμείς βιώνουμε την αγάπη αυτή. Αν απεγκλωβισθούμε από την κοσμική αγάπη, τότε σίγουρα θα εγκολπωθούμε το ήθος και το πνεύμα της αγάπης του Χριστού.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.