« ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ »

Στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ο Χριστός μας παρουσιάζει τη σημασία της συγγνώμης, μέσα από την παραβολή που διηγήθηκε ο Ίδιος. Μοιάζει, μας λέει, η Βασιλεία των Ουρανών με έναν βασιλιά, ο οποίος αποφάσισε να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του με τους υπηρέτες του. Πρώτος παρουσιάσθηκε ένας, ο οποίος του χρωστούσε δέκα χιλιάδες τάλαντα και επειδή δεν είχε να ξεχρεώσει, ο Κύριός του διέταξε να πουληθούν η γυναίκα του, τα παιδιά του και όλα τα υπάρχοντά του, ώστε να αποδοθεί το χρέος. Εκείνος έπεσε στα γόνατα και τον παρακαλούσε να δείξει λίγη υπομονή και κάποια στιγμή θα τον ξεχρεώσει. Τότε ο βασιλιάς τον συμπόνεσε και του χάρισε το δάνειο. Φεύγοντας ο δούλος αυτός, συνάντησε έναν συνυπηρέτη του, ο οποίος του χρωστούσε εκατό δηνάρια, και τον άρπαξε από τον λαιμό και του ζητούσε αυτά που του χρωστούσε.

Εκείνος τον παρακαλούσε να κάνει λίγη υπομονή, μέχρι να τον ξεπληρώσει. Όμως ο ευεργετημένος από τον βασιλιά δούλος τον έβαλε στη φυλακή, μέχρι να του αποδώσει την οφειλή. Βλέποντας οι υπόλοιποι υπηρέτες τα όσα είχαν συμβεί μπροστά στα μάτια τους, λυπήθηκαν πάρα πολύ και εξιστόρησαν τα γεγονότα στον κύριό τους. Κι εκείνος, αφού τον κάλεσε, του είπε: «κακέ δούλε σου χάρισα όλο εκείνο το χρέος, επειδή με παρακάλεσεςˑ δεν έπρεπε κι εσύ να σπλαχνισθείς τον σύνδουλό σου, όπως κι εγώ σπλαχνίσθηκα εσένα;» (ΜΑΤΘ. 18, 32-33). Και θυμωμένος ο βασιλιάς  τον  παρέδωσε στους βασανιστές, μέχρι να αποδώσει όλο το χρέος του. Και κλείνει την παραβολή ο Χριστός λέγοντας τα εξής: «έτσι θα κάνει και σ’ εσάς ο ουράνιος Πατέρας μου, αν ο καθένας σας δεν συγχωρεί τα παραπτώματα του αδελφού του με όλη του την καρδιά» (ΜΑΤΘ. 18, 35).

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι απέναντι στον Θεό είμαστε όλοι δούλοι και οφειλέτες. Δούλοι επειδή είμαστε δημιουργήματά Του, φτιαγμένα να κοινωνάμε την αγάπη του Θεού, να την εφαρμόζουμε στην μεταξύ μας κοινωνία και να την αναπέμπουμε δοξολογικά προς Αυτόν. Και οφειλέτες γιατί καθημερινά στη ζωή μας δεν καταφέρνουμε να εκπληρώσουμε πλήρως την εντολή της αγάπης, γιατί αμαρτάνουμε και ως εκ τούτου υπολειπόμαστε έναντι του χρέους μας προς τον Θεό και προς τους συνανθρώπους μας. Παρόλα αυτά, ο Θεός είναι φιλάνθρωπος και δεν μας τιμωρεί. Περιμένει καρτερικά τη διόρθωσή μας. Μάλιστα είναι πρόθυμος, όταν Τον παρακαλέσουμε με ταπείνωση καρδιάς και με μετάνοια, να μας συγχωρήσει, να ξεχάσει κάθε οφειλή μας προς Αυτόν, όπως ακριβώς έκανε στην αρχή με τον δούλο που Του χρωστούσε το υπέρογκο ποσό των δέκα χιλιάδων ταλάντων.

Αν παραγράφει ο Χριστός τις οφειλές μας, το κάνει για να μας διδάξει ότι οφείλουμε κι εμείς να είμαστε φιλάνθρωποι, να βλέπουμε τον πλησίον μας με αγάπη και όχι σαν εχθρό μας, και να τον συγχωράμε κι εμείς με τη σειρά μας σε ότι κι αν μας χρωστάει. Άλλωστε, αυτά τα οποία μας χρωστούν οι συνάνθρωποί μας είναι μηδαμινά μπροστά σε αυτά που οφείλουμε εμείς στον Θεό. Για τον λόγο αυτό, όταν ο Κύριος διαπίστωσε την σκληροκαρδία και τη μοχθηρία του ευεργετημένου υπηρέτη, άλλαξε την απόφασή του και δεν τον έβαλε απλά στη φυλακή, αλλά τον παρέδωσε στους βασανιστές προκειμένου να υποβληθεί σε φοβερά βασανιστήρια. Αυτό δεν αποτελεί από την πλευρά του Θεού πράξη εκδικητικότητας, αλλά γίνεται για να κατανοήσει ο μοχθηρός δούλος το μέγεθος της ευεργεσίας που αρχικά είχε απολάβει, αλλά στην ουσία απέρριψε με την πονηρή συμπεριφορά του.

Η σημερινή παραβολή αποτελεί μία σημαντική αφορμή και ευκαιρία για να αναθεωρήσουμε την στάση μας έναντι του Θεού και των συνανθρώπων μας. Συχνά θεωρούμε ότι η πνευματική μας ζωή είναι ατομική μας υπόθεση, ότι δεν έχει καμία σχέση με τους συνανθρώπους μας, ότι δεν αφορά το κοινωνικό σύνολο. Και όμως, τίποτα από όσα γράφει το Ευαγγέλιο, καμία από τις εντολές του Θεού δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε από μόνοι μας. Γιατί η φιλανθρωπία, η συγγνώμη, η μακροθυμία, η υπομονή, η πραότητα, η ελεημοσύνη, η κάθε αρετή προϋποθέτει την παρουσία του πλησίον, γιατί αποτελεί απάντηση της καρδιάς μας προς αυτόν και απόδειξη της αγάπης μας την οποία οφείλουμε να καλλιεργούμε προς τους συνανθρώπους μας, αν πραγματικά θέλουμε να πλησιάσουμε, να γνωρίσουμε και να αγαπήσουμε τον Θεό.

Αγαπητοί μου φίλοι, ο Χριστός θέλει να δείχνουμε αγάπη προς τους συνανθρώπους μας. Να είμαστε φιλεύσπλαχνοι προς τους αδελφούς μας. Γι’ αυτό και τονίζει στο τέλος της παραβολής, ότι και ο ουράνιος Πατέρας μας, τότε μόνο μας συγχωρεί, όταν κι εμείς δείχνουμε την ίδια διάθεση προς τους ανθρώπους που τυχόν μας έχουν βλάψει ή μας έχουν θίξει. Δεν μπορεί κάποιος να είναι εκδικητικός και παράλληλα να ζητά συγχώρηση από τους άλλους, πολύ δε περισσότερο από τον ίδιο τον Θεό. Και σίγουρα κάνουμε λάθη όλοι μας καθημερινά. Αυτό άλλωστε παρακαλάμε και επιβεβαιώνουμε όταν στο «Πάτερ ημών» λέμε: «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Δηλαδή, «συγχώρησέ μας, Κύριε, όπως ακριβώς κι εμείς συγχωράμε, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με την ίδια αγάπη και φιλανθρωπία».

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.