« ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ »

Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου φίλοι, είναι μία από τις πιο χαρακτηριστικές παραβολές που δίδαξε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Και μάλιστα την εξηγεί υποδειγματικά ο Ίδιος. Και η εξήγηση του Χριστού δεν είναι περιττές διδασκαλίες, αλληγορίες και λεγόμενοι στοχασμοί, κουλτουριάρικα λόγια, που μας απομακρύνουν όλα από την απλή αλήθεια του λόγου του Θεού. Η αλήθεια βέβαια δεν βρίσκεται στο γράμμα αλλά στο πνεύμα των Γραφών, γι’ αυτό οι Γραφές δεν θέλουν μόνο εξήγηση, αλλά και ερμηνεία. Βέβαια θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε το γράμμα, για να προχωρήσουμε ύστερα και στην εμβάθυνση στο πνεύμα των Γραφών. Κι επειδή στα ιερά κείμενα δεν υπάρχουν λέξεις τυχαίες και περιττές, γι’ αυτό κάθε εξήγηση και ερμηνεία πρέπει να ξεκινά από την ακριβή σημασία των λέξεων. Είχε απόλυτο δίκιο ο Φιλόσοφος Αντισθένης που έλεγε: «Αρχή παιδεύσεως η των ονομάτων επίσκεψις» (Αντισθένης, αποσπ. 38.8, Caizzi).

Στη σημερινή παραβολή του σπορέα βλέπουμε ότι ο λόγος του Θεού δεν καρποφορεί σε όλες τις περιπτώσεις. Ο δρόμος, οι πέτρες, τα αγκάθια είναι οι τρεις περιπτώσεις, όπου ο λόγος του Θεού δεν είχε το ποθούμενο αποτέλεσμα. Μένει μια τέταρτη περίπτωση, όπου ο λόγος του Θεού έπεσε σε γόνιμο έδαφος και καρποφόρησε. Θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα ότι ο λόγος του Θεού δεν καρποφορεί πάντα. Και σε αυτό δεν φταίει ο λόγος του Θεού, αλλά η δική μας αδιαφορία και σκληρότητα. Όταν αδιαφορούμε για τον θείο λόγο, αδιαφορούμε για τον ίδιο τον Χριστό. Γιατί ο λόγος του Θεού είναι ο Ίδιος ο Υιός, που θα κρίνει τον κόσμο. «Ο αθετών εμέ και μη λαμβάνων τα ρήματά μου, έχει τον κρίνοντα αυτόνˑ ο λόγος ον ελάλησα εκείνος κρινεί αυτόν εν τη εσχάτη ημέρα» (ΙΩΑΝ. 12, 48). Θα κριθούμε όλοι γι’ αυτή την αδιαφορία μας απέναντι στον θείο λόγο.

Ο Προφήτης Ησαΐας σε μια ποιητική εικόνα εκφράζει ως εξής αυτή την αλήθεια. Ο λόγος του Θεού, λέει, που λαλήθηκε στους ανθρώπους, δεν θα πάει χαμένος. Δεν θα μείνει άπρακτος και δεν θα γυρίσει στον Θεό χωρίς αποτέλεσμα. Ο λόγος του Θεού είναι σαν τη βροχήˑ η βροχή πέφτει από τον ουρανό και κάνει τον κύκλο της, για να γυρίσει πάλι στα σύννεφα. Ποτίζει τη γη, γίνεται χιόνι και πάγος στα βουνά, λιώνει κι ανοίγουν οι πηγές και τρέχουν τα ποτάμια και πέφτουν στις θάλασσες και γεμίζουν οι λίμνες και γίνεται ατμός και πάλι φορτώνει ο ουρανός. Το ίδιο και ο θείος λόγος, κάνει τον κύκλο του και ξαναγυρίζει στον Θεό. Η γη, που παίρνει τη βροχή και πίνει το νερό και γεννά, για να θρέψει εκείνους που τη σκάβουν, αυτή έχει την ευλογία του Θεού. Μα όταν φυτρώνει αγκάθια και τριβόλια, τότε σαν άχρηστη τραβά πάνω της τη θεία οργή και της μέλλει να καεί. Το ίδιο κι εκείνοι που πίνουν άδικα το νερό του θείου λόγου, θα περάσουν από φωτιά. (ΗΣ. 55, 14).

Υπεύθυνοι απέναντι στον λόγο του Θεού είναι και όσοι κηρύττουν. Οι κήρυκες του θείου λόγου, κληρικοί και λαϊκοί, να μη λυπούνται και να μην κουράζονται να σπέρνουν. Όποιος σπέρνει και τσιγκουνεύεται, αυτός θα θερίσει λίγα, κι όποιος σπέρνει με απλοχεριά, αυτός θα θερίσει πολλά. Η Εκκλησία έχει χρέος να σπέρνει τον λόγο του Θεού στους ανθρώπους. Δεν θα πρέπει όμως να πετάει τον λόγο, να πετάει «τα άγια τοις κυσί» και να θέτει «τους μαργαρίτας έμπροσθεν των χοίρων» (ΜΑΤΘ. 7, 6). Η Εκκλησία δεν πρέπει να ποτίζει εκείνους που δεν διψάνε και δεν μπορεί να τρέχει πίσω από εκείνους, που περιφρονούν και χλευάζουν τον λόγο. Αυτοί είναι υπεύθυνοι για τη στάση τους. Η Εκκλησία είναι υπεύθυνη ενώπιον του Θεού, για εκείνους που θέλουν να σωθούν, όχι για τους αδιάφορους. Και ας υποστηρίζουν μερικοί ότι χρέος της Εκκλησίας είναι να φέρει όλους στους κόλπους της.

Η Εκκλησία δεν είναι υποχρεωμένη να φέρει με το ζόρι κοντά της τους περιφρονητές της. Φθάνει να έκανε το χρέος της μία και δύο φορές, καθώς γράφει ο Απόστολος Παύλος: «Αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού» (ΤΙΤ. 3, 10). Αιρετικός είναι κάθε περιφρονητής του λόγου του Θεού, και η Εκκλησία, αφήνοντας τους περιφρονητές να κοιτάζουν και να μη βλέπουν και να μην ακούνε και να μην καταλαβαίνουν, αγκαλιάζει με στοργή τα παιδιά της, εκείνα που ακούνε με εμπιστοσύνη και ρωτούν και θέλουν να μάθουν για τη σωτηρία τους. Η Εκκλησία είναι η βρύση, που πάντα τρέχει, κι όσοι διψούν έρχονται και πίνουν. Η Εκκλησία είναι ανοικτή για όλους τους ανθρώπους. «Η Εκκλησία – κατά τον καθηγητή Χρήστο Γιανναρά – δεν είναι μια “κάστα” καθαρών και ηθικών ιδεολόγων, αλλά είναι η αμαρτωλή σάρκα του κόσμου που προσλαμβάνεται από τον Χριστό και μεταμορφώνεται σε υπόσταση ζωής – ζωής αιωνίου» (Η Νεοελληνική Ταυτότητα, σελίδα 181).

Αγαπητοί μου φίλοι, όσοι ασχολούνται με τον λόγο του Θεού να μην βιάζονται να δούνε καρπό. Ο καρπός θα έλθει με τον καιρό του. Ο σπόρος σαπίζει κάτω από το χώμα κρυφά και αθόρυβα και γίνεται ένα με τη γη, για να φυτρώσει και να φέρει καινούργιο καρπό. Και ο λόγος του Θεού μέσα στην καρδιά του πιστού, αθέατα και αθόρυβα φέρνει το μυστικό αποτέλεσμά του. Αφομοιώνεται και γίνεται ένα με την ψυχή του ανθρώπου, για να φυτρώσει και να φέρει καρπό σωτηρίας. Σαν το ψωμί που το τρώμε και μυστικά γίνεται ένα με το σώμα μας. Σαν την Θεία Κοινωνία, που κοινωνάμε και ο Χριστός γίνεται ένα με την ψυχή μας. Άρτος ουράνιος, άρτος Αγγέλων και μυστήριο μέγα είναι ο λόγος του Θεού. Και είναι επίκαιρο το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα γιατί μια νέα ιεραποστολική περίοδος ξεκινά για την Εκκλησία μας, με κηρύγματα, κατηχητικά σχολεία και άλλες δραστηριότητες.

Με αγάπη Χριστού,

π. Βασίλειος.