Ο
Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου φίλοι, ήταν φτωχός. Έτσι ήταν και οι άλλοι
Απόστολοι. Οι κήρυκες του Ευαγγελίου δεν είχαν δική τους περιουσία. Δεν είχαν
χρήματα. Κοινωνικώς ήταν αδύνατοι. Και όμως αυτοί οι ανίσχυροι και άσημοι
άνθρωποι κατόρθωσαν το ακατόρθωτο. Κατόρθωσαν να ελκύσουν τον κόσμο στην
Χριστιανική πίστη. Πως έγινε όμως αυτό; Είναι κάτι που προκαλεί θαυμασμό. Ο
Απόστολος Παύλος, όταν κλήθηκε από τον Κύριο στο αποστολικό αξίωμα, αποφάσισε
να τα θυσιάσει όλα. Απαρνήθηκε κάθε περιουσία και ιδιοκτησία. Στη συνέχεια όμως
ήταν τα πάντα στη διάθεσή του. Είχε τέτοια επάρκεια, ώστε να γράφει: «Ως μηδέν
έχοντες και πάντα κατέχοντες» (Β΄ ΚΟΡ. 6, 10). Πως όμως μπορούν να συμβαίνουν
και τα δύο μαζί, και να μην έχει τίποτε και να κατέχει τα πάντα; Θα
προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το χωρίο αυτό και να δώσουμε μια ερμηνεία.
Ο Παύλος περιοδεύοντας για το κήρυγμα του
Ευαγγελίου περνούσε από διάφορα μέρη. Πήγαινε όπου ο Θεός τον οδηγούσε.
Φεύγοντας από κάθε τόπο άφηνε διαφορετικές εντυπώσεις στους ανθρώπους. Οι
εχθροί του Χριστού τον μισούσαν, ενώ οι πιστοί ένιωθαν αγαλλίαση και νοσταλγία
να τον ξαναδούν. Και ήταν πράγματι αξιαγάπητος ο Παύλος. Οι άνθρωποι τον
σέβονταν και τον εκτιμούσαν. Όσοι τον είχαν φιλοξενήσει έστω μία φορά,
συνδέονταν μαζί του και υπήρχε μεταξύ τους βαθιά φιλία. Πολλοί μάλιστα, όπως οι
Χριστιανοί της Γαλατίας, συνδέονταν τόσο στενά μαζί του, ώστε ο ίδιος βεβαιώνει
γι’ αυτούς, ότι ήταν έτοιμοι για χάρη του, αν χρειαζόταν, να κάνουν μεγάλες
θυσίες, και τα μάτια τους ακόμη να του προσφέρουν. Και αν τα μάτια τους είχαν
διάθεση να του δώσουν, φαντασθείτε με πόση προθυμία ήταν έτοιμοι να διαθέσουν
ό,τι άλλο υλικό είχαν, ό,τι ο ιερός αγώνας της πίστης απαιτούσε.
Αλλά και όπου οι άνθρωποι δεν είχαν
ευνοϊκές διαθέσεις και οι συνθήκες ήταν αντίξοες, κι εκεί ακόμη η πρόνοια του
Θεού υπερπηδούσε τα εμπόδια. Δημιουργούσε κλίμα κατάλληλο για να ακουσθεί το
κήρυγμα. Κι όπου ο Παύλος κήρυττε, εκεί και τα κελλιά των φυλακών που τον
έκλειναν, και τα πλοία που τον μετέφεραν, και τα δικαστήρια που τον δίκαζαν,
και κάθε άλλος χώρος μεταβαλλόταν σε εκκλησία. Παρά τις δυσκολίες, τελικώς όλα
του παραχωρούνταν για τον ιερό σκοπό που του είχε αναθέσει ο Κύριος. Αυτό που
λέει ο Απόστολος Παύλος, στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, «ως μηδέν έχοντες
και πάντα κατέχοντες (Β΄ ΚΟΡ. 6, 10) δεν ισχύει μόνο για τον ίδιο. Όλοι οι
Απόστολοι και όλοι οι Χριστιανοί, που ζούσαν όπως αυτός, έβλεπαν το ρητό αυτό
να πραγματοποιείται στη ζωή τους. Έβλεπαν το χέρι του Θεού να τους εξασφαλίζει
όλα τα αναγκαία.
Άλλωστε στην πρώτη εκείνη Εκκλησία όλοι
ζούσαν με λιτότητα και απλότητα, κι έτσι είχαν αυτάρκεια. Όσο για τις ανάγκες
των φτωχών, που ποτέ δεν λείπουν ούτε θα λείψουν από την ανθρώπινη κοινωνία,
βλέπουμε την πρώτη Εκκλησία να φροντίζει γι’ αυτούς. Υπήρχε η λεγομένη «λογία»
(Α΄ ΚΟΡ. 16, 1-2). Κάθε Κυριακή, δηλαδή, στη σύναξη για το Μυστήριο της θείας
Ευχαριστίας, οι Χριστιανοί έδιναν καθένας ελεύθερα ό,τι μπορούσε, και γινόταν
έτσι ένας τακτικός έρανος για τους πάσχοντες. Ακόμη είχαν τις λεγόμενες αγάπες,
κοινά δηλαδή δείπνα, όπου όλοι μαζί κάθονταν σε κοινή τράπεζα και συνέτρωγαν
σαν αδέλφια. Όλος ο τρόπος της ζωής τους ήταν θαυμαστός. Θαυμαστός διότι, ενώ
δεν είχαν τίποτε δικό τους, δεν τους έλειπε κάτι. Τα περιουσιακά τους στοιχεία
οι Χριστιανοί τότε τα πουλούσαν και το αντίτιμο το έδιναν στους Αποστόλους, οι οποίοι
τα μοίραζαν με δικαιοσύνη στους φτωχούς.
Έπειτα το ίδιο βλέπουμε να γίνεται και
στην εποχή των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, όπως στην εποχή του Μεγάλου
Βασιλείου. Ο ιερός αυτός Πατήρ με τον ίδιο τρόπο ίδρυσε στην Επισκοπή του ένα
μεγάλο φιλανθρωπικό συγκρότημα, όπου κάθε δυστυχισμένος έβρισκε στέγη και τροφή. Ονομαζόταν «Βασιλειάδα». Και
το παράδειγμά του μιμήθηκαν και άλλες Εκκλησίες. Όλα αυτά ήταν αποτέλεσμα της
αγάπης που θυσιάζει τα πάντα για τον συνάνθρωπο. Στην Αποστολική εποχή δεν
έλεγε κάποιος, «Αυτό είναι δικό μου και αυτό είναι δικό σου», γιατί ο λόγος
αυτός ψυχραίνει τις καρδιές, αλλά είχαν τα πάντα κοινά. Δυστυχώς στη σημερινή
εποχή έχουμε απομακρυνθεί πολύ από το πνεύμα αυτό της πρώτης Εκκλησίας. Λίγοι
είναι εκείνοι που συμπονούν τον συνάνθρωπο και τον βοηθάνε. Οι περισσότεροι
έχουν κλεισθεί στον εαυτό τους και στην οικογένειά τους και δεν τους ενδιαφέρει
τι γίνεται παραπέρα.
Αγαπητοί μου φίλοι, δύο αντίθετα συστήματα
παρουσιάσθηκαν στην ιστορία, που προήλθαν από τη διαφορετική διαχείριση των
υλικών αγαθών. Το ένα είναι ο καπιταλισμός και το άλλο είναι ο κομμουνισμός.
Και τα δύο συστήματα είναι ατελή. Κανένα ανθρώπινο πολιτικό και οικονομικό
σύστημα δεν είναι ιδανικό. Η ανθρωπότητα κάποτε θα διδαχθεί, ότι κανένα άλλο
σύστημα ευτυχισμένης διαβίωσης δεν υπάρχει γι’ αυτήν, παρά μόνο αυτό που
προβάλλει το Ευαγγέλιο. Μακάρι να εκλείψει όχι μόνο κάθε σύστημα βίας και
εκμετάλλευσης των ανθρώπων, αλλά και κάθε σύστημα που θεοποιεί το χρήμα και τα
υλικά αγαθά. Είναι αντιχριστιανικό, ο ένας να ζει πλουσιοπάροχα και ο άλλος να
ψάχνει στα σκουπίδια για φαγητό. Όταν μάθουμε να ζούμε μόνο με τα αναγκαία και
να μας ενδιαφέρει και πως περνά ο διπλανός μας, τότε η Βασιλεία του Χριστού θα
έχει έλθει στη γη.
Με
αγάπη Χριστού,
π.
Βασίλειος.
