« ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ »

Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, αγαπητοί μου φίλοι, μας παρουσιάζει, στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, τη συνάντηση του Χριστού με την Σαμαρείτιδα. Την προηγούμενη Κυριακή είδαμε τη θεία ενέργεια που εκπορεύεται από τον Αναστημένο Χριστό να θεραπεύει ένα παράλυτο σώμα. Σήμερα βλέπουμε αυτή τη θεία ενέργεια να ανασταίνει μια νεκρωμένη ψυχή. Συχνά εντυπωσιαζόμαστε από τη συνάντησή μας με τον Αναστημένο Χριστό που αναστηλώνει ταλαιπωρημένα σώματα, παρά με τον Αναστημένο Χριστό που ανασταίνει νεκρές ψυχές. Δυστυχώς δεν παρατηρούμε τις πνευματικές αναστάσεις που γίνονται καθημερινά γύρω μας. Θα μέναμε όμως έκθαμβοι αν βλέπαμε μια ανάσταση ενός νεκρού σώματος. Τα πνευματικά μας κριτήρια είναι πολύ χαμηλά. Η πνευματικότητά μας εξαντλείται σε επιφανειακές καταστάσεις και αγνοούμε την ουσία της.

Όπως πολύ εύστοχα αναρωτιέται ο πατήρ Φιλόθεος Φάρος : «Ποια είναι η αξία ενός ζωντανού σώματος που περπατάει, μιλάει, τρώει, κοιμάται και κάνει όλα εκείνα που όλα τα ζώα κάνουν, αν δεν έχει μέσα του μια ψυχή, που μπορεί να αγαπάει και να αγαπιέται;» (Πριν και μετά το Πάσχα, σελίδα 125). Πολλές φορές ο άνθρωπος αν και είναι υγιής σωματικά, ψυχικά είναι ανίκανος να νιώσει οποιοδήποτε ανώτερο συναίσθημα. Ο πνευματικός θάνατος είναι πολύ τραγικότερος από το σωματικό θάνατο. Όπως είναι βέβαιο ότι ο κορεσμός της πνευματικής πείνας και της πνευματικής δίψας του ανθρώπου, είναι πολύ σημαντικότερος από τον κορεσμό της σωματικής του πείνας και της σωματικής του δίψας. Ο Χριστός διαβεβαιώνει την Σαμαρείτιδα : «ος δ’ αν πίη εκ του ύδατος ου εγώ δώσω αυτώ, ου μη διψήση εις τον αιώνα» (ΙΩΑΝ. 4, 14).

Γι’ αυτό η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας την περίοδο αυτή που ο Χριστός είναι αναστημένος, αφού μας Τον παρουσίασε σαν τον κύριο του υλικού κόσμου, τώρα προχωρεί υψηλότερα και μας Τον παρουσιάζει σαν κύριο του πνευματικού κόσμου. Αφού μας έδειξε πως μπορούμε να Τον συναντήσουμε σαν θεραπευτή του σώματος, τώρα μας δείχνει πως μπορούμε να Τον συναντήσουμε σαν τον ζωοδότη της ψυχής μας. Στη συνάντηση του Χριστού με την Σαμαρείτιδα, βλέπουμε τη λυτρωτική δύναμη της θείας Του ενέργειας, η οποία επενεργεί απευθείας στο πνεύμα που είναι νεκρό μέσα στο ζωντανό σώμα. Στις ημέρες μας ειδικά πολλοί είναι ζωντανοί σωματικά, μα είναι νεκρωμένοι πνευματικά. Και δυστυχώς τις περισσότερες φορές δεν το καταλαβαίνουν. Μόνο κοντά στον Αναστημένο Χριστού μπορεί να υπάρξει η αληθινή ζωή. Μακριά από Αυτόν υπάρχει ο θάνατος.

Ο Χριστός ζητάει ύδωρ από την Σαμαρείτιδα για να την ποτίσει στη συνέχεια ύδωρ «ζωής αλλόμενον, ο και επράχθη» (Στιχηρό Εσπέρας Τετάρτης μετά την της Σαμαρείτιδος). Ο Χριστός χρησιμοποιεί τον όρο ύδωρ, αναφερόμενος στο Άγιο Πνεύμα, όχι για να περιγράψει με αυτό την ουσία Του αλλά για να περιγράψει την καθαρτική ενέργειά Του και την αναψυκτική ενέργειά Του, που είναι ανάλογες των σχετικών ενεργειών του ύδατος. Αυτό το Πνεύμα δίνει ο Χριστός στην Σαμαρείτιδα που είναι Πνεύμα σωτήριο, Πνεύμα ανεξάντλητης ζωής, Πνεύμα δυνάμεως, Πνεύμα καθάρσεως, Πνεύμα αναψύξεως. Όποιος δεχθεί αυτό το Πνεύμα στη ζωή του, γίνεται πνευματοφόρος. Όποιος πιεί από αυτό το ύδωρ γίνεται πραγματικά ζωντανός και όχι φαινομενικά. Αυτό το ύδωρ αλλάζει την ζωή και την καθημερινότητα του κάθε ανθρώπου, που θα το δεχθεί.

Η Σαμαρείτιδα είχε και ένα ακόμη πρόβλημα, που την βασάνιζε. Ήταν αιρετική. Αναρωτιόταν, αν μπορούσε αυτή σαν αιρετική, να αντιμετωπισθεί με ενδιαφέρον και συμπάθεια. Κι όμως ο Χριστός την πλησιάζει και της δείχνει τον ορθό δρόμο. Δεν την αποκλείει από την αιώνια σωτηρία. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να σωθεί, αρκεί να το θέλει ο ίδιος. Για τον κάθε άνθρωπο, και για τον πιο αμαρτωλό, ανέβηκε ο Χριστός μας στον Σταυρό. Η κακομεταχείριση του κάθε αιρετικού δεν είναι σύμφωνη με την Χριστιανική διδασκαλία, η οποία είναι γεμάτη αγάπη. Άλλο να δείξουμε στον αιρετικό τον σωστό δρόμο και άλλο να του φερόμαστε απαξιωτικά. Η ποιμαντική αντιμετώπιση του αιρετικού και σαν θέση και σαν προσέγγιση πρέπει να εκφράζει, τουλάχιστον, ανθρώπινη συμπάθεια. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει, ότι μπορούμε να μετακινήσουμε τα δογματικά όρια, που έθεσαν οι Πατέρες.

Αγαπητοί μου φίλοι, η Σαμαρείτιδα με τη στάση της έγινε Αγία της Εκκλησίας μας. Είναι η γνωστή σε όλους μας, Αγία Φωτεινή. «Η Σαμαρείτιδα, μας λέει πολύ όμορφα ο πατήρ Φιλόθεος Φάρος, μόλις δέχεται από τον Χριστό το ύδωρ το ζων γίνεται αμέσως αυτή η ίδια πηγή αυτού του ζώντος ύδατος και αρδεύει, με τα νάματα της ευσεβείας, την ερημιά της καρδιάς των συμπολιτών της» (Πριν και μετά το Πάσχα, σελίδα 132). Η Εκκλησία μας παρουσιάζει αυτή την σπάνια γυναίκα, για να μας διδάξει ότι μπορεί να υπάρξει μετάνοια και στον πιο αμαρτωλό άνθρωπο. Η Εκκλησία δεν είναι μόνο τόπος Αγίων, όπως πολύ λάθος πιστεύουν μερικοί, αλλά θεραπευτήριο ψυχών. Η Εκκλησία είναι το πνευματικό νοσοκομείο, που όποιος το εκμεταλλευθεί, θα σωθεί. Θα οδηγηθεί κοντά στον Αναστημένο και γλυκύτατο Ιησού. Χριστός Ανέστη!

Με αγάπη Χριστού Αναστάντος,

π. Βασίλειος.