Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2023

«ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΟΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΝ ΛΟΓΟΝ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ Ν. ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ »

«Όλοι οι Πατέρες και Διδάσκαλοι της εκκλησίας οι οποίοι ελάμπρυναν και εδόξασαν την Ορθοδοξίαν εχρησιμοποίησαν τον ελεγκτικόν λόγον. Ήλθον εις σύγκρουσιν με τον κόσμον. Επετίμησαν παρανομούντας άρχοντας. Ήλεγξαν ασεβείς βασιλείς. Και έχασαν άμβωνας και θρόνους και απέθανον εις φυλακάς και εξορίας. Τοιούτοι ήσαν οι πατέρες της Εκκλησίας ημών. Ημείς δε οι νεώτεροι μόνον από των εδρών και των αμβώνων και των στηλών θρησκευτικών περιοδικών γνωρίζομεν και εγκωμιάζομεν τους πατέρας, αλλά ουδόλως μιμούμεθα αυτούς και δεν αντιλαμβανόμεθα οι δυστυχείς ότι το ακροατήριον γελά ενδομύχως εις βάρος μας και είναι έτοιμον να μας φωνάξη· κύριοι, αφού τους θαυμάζετε, διατί δεν τους μιμείσθε; Διατί αρκείσθε μόνον εις ωραιολογίαν και δεν πράττετε έργα υψηλά και μεγάλα αντάξια των μεγάλων παραδόσεων της εκκλησίας;»

(«Πνευματικά Σαλπίσματα Ορθοδόξου Ζωής και Ομολογίας-Επιτομή Άρθρων και Κηρυγμάτων», εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 2008, σελίδα 41)

Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2023

« ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΛΟΥΚΑ »

 Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου φίλοι, ο Απόστολος Παύλος απευθύνεται στους Χριστιανούς της Γαλατίας, οι οποίοι είχαν παρεκτραπεί σε ένα σοβαρό ολίσθημα: Είχαν επηρεασθεί από κάποιες ψευδείς διδασκαλίες και θεωρούσαν ότι για τη σωτηρία τους ήταν απαραίτητη και η τήρηση του Μωσαϊκού Νόμου. Τους γράφει: «Ξέρουμε όμως πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να σωθεί με την τήρηση των διατάξεων του νόμου. Αυτό γίνεται μόνο με την πίστη στον Ιησού Χριστό. Γι’ αυτό κι εμείς πιστέψαμε στον Ιησού Χριστό, για να δικαιωθούμε με την πίστη στον Χριστό κι όχι με την τήρηση του νόμου· γιατί με τα έργα του νόμου δεν θα σωθεί κανένας άνθρωπος. Αν όμως, ζητώντας να σωθούμε από τον Χριστό, βρεθήκαμε να είμαστε κι εμείς αμαρτωλοί όπως οι εθνικοί, σημαίνει τάχα πως ο Χριστός οδηγεί στην αμαρτία; Όχι βέβαια! Γιατί, αν ό,τι γκρέμισα το ξανακτίζω, είναι σαν να ομολογώ πως έκανα λάθος όταν το γκρέμιζα» (ΛΟΥΚΑ 2, 16-18).

Συνεπώς για τη σωτηρία μας, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, δεν είναι απαραίτητη η τήρηση του Νόμου, αλλά η πίστη στον Χριστό. Αυτά τα λόγια του θείου Αποστόλου έχουν και για εμάς πολύ μεγάλη σημασία. Μας τονίζει δηλαδή ότι οφείλουμε να διαγράφουμε οριστικά από τη ζωή μας ό,τι αφήσαμε πίσω μας, προκειμένου να πλησιάσουμε τον Χριστό και να συνδεθούμε μαζί Του. Μην ασχολούμαστε με το παρελθόν μας. Αυτό μας γυρνάει πίσω και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά, στο δρόμο που οδηγεί στην Βασιλεία του Θεού. Να μην αναζητάμε και πάλι το αμαρτωλό παρελθόν μας· να απαρνούμαστε τις παλιές συνήθειες και τα πάθη μας. Για παράδειγμα, αν κάποτε με τη βοήθεια του Θεού, ξεπεράσαμε κάποια αδυναμία μας, να μην επανερχόμαστε σε αυτήν. Διότι, αν αναζητάμε την παλιά ζωή μας, αποδεικνυόμαστε παραβάτες του θελήματος του Θεού.
Ας πάρουμε λοιπόν την απόφαση να νεκρώσουμε οριστικά το αμαρτωλό παρελθόν μας, και τότε θα ζήσουμε την αληθινή ζωή, που είναι η ζωή του Χριστού, όπως φαίνεται και στη συνέχεια της Αποστολικής περικοπής. Όχι, δεν είμαι παραβάτης, ομολογεί ο Απόστολος Παύλος, ούτε έχω αμαρτήσει. «Κι αληθινά, με κριτήριο το νόμο, έχω πεθάνει για τη θρησκεία του νόμου, για να βρω τη ζωή κοντά στον Θεό. Έχω πεθάνει στον σταυρό μαζί με τον Χριστό. Τώρα πια δεν ζω εγώ, αλλά ζει στο πρόσωπό μου ο Χριστός. Κι η τωρινή σωματική μου ζωή είναι ζωή βασισμένη στην πίστη μου στον Υιό του Θεού, που με αγάπησε και πέθανε εκούσια για χάρη μου» (ΛΟΥΚΑ 2, 19-20). Ο Απόστολος Παύλος μιλάει με λόγια αγάπης για τον Χριστό. Μιλάει έτσι για Εκείνον που έδειξε πρώτος την αγάπη Του για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Στο πρόσωπο του Παύλου ζει ο Ιησούς Χριστός.
Ο θείος Απόστολος έχει διαγράψει την παλιά ζωή του, την υποταγή του στον Μωσαϊκό Νόμο, διότι από τον Χριστό πηγάζει η σωτηρία του· από την απολυτρωτική θυσία του Κυρίου. Θεωρεί πλέον τον εαυτό του νεκρό. Δεν ζει ο ίδιος, αλλά ζει μέσα του ο Χριστός. Ζει καθοδηγούμενος από τον Χριστό. Ζει κάτω από την επενέργεια της Χάριτος του Χριστού. Ο Χριστός ενεργεί μέσα του· κυριαρχεί στα θελήματά του· δεσπόζει σε όλη του την ύπαρξη. Ας αναλογισθούμε έστω για λίγο το μέγεθος της μετανοίας του Αποστόλου Παύλου. Ένας πρώην Ιουδαίος και διώκτης του Χριστιανισμού κατάφερε να ξεφύγει από αυτό το αμαρτωλό παρελθόν και να γίνει κήρυκας και Απόστολος του Χριστού. Δεν είναι μία εύκολη αλλαγή. Χρειάζεται θάρρος και ανδρεία. Φαίνεται ότι ο Παύλος αυτά τα δύο τα είχε σε μεγάλο βαθμό και έτσι μπόρεσε να γίνει πιστός μαθητής του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Η αλλαγή που έγινε στον Απόστολο Παύλο μπορεί να συμβεί και σε κάθε άνθρωπο, που παίρνει την απόφαση να νεκρώσει τον παλαιό εαυτό του, το κοσμικό του φρόνημα, τις αμαρτωλές απαιτήσεις του, τα κατώτερα θελήματά του. Νεκρώνοντας ο άνθρωπος τον παλαιό εαυτό του μπορεί να πλησιάσει τον Χριστό και να ζήσει μία ζωή κοντά Του. Ο πιστός Χριστιανός πλέον είναι νεκρός για τον κόσμο της αμαρτίας. Είναι νεκρός για τον εαυτό του. Ζει βέβαια με το σώμα του, όπως όλοι οι άνθρωποι, χωρίς όμως να ζει κατά τις επιταγές της σάρκας. Είναι πολύ δύσκολο να πάρει ο άνθρωπος την απόφαση για να ζήσει μία ζωή πνευματική, αλλά όχι και ακατόρθωτο. Αν αποφασίσουμε να αλλάξουμε ζωή και κάνουμε το πρώτο βήμα, να είμαστε σίγουροι ότι ο Χριστός θα μας στείλει την Χάρη Του και θα μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε την απόφασή μας αυτή. Η πνευματική ζωή χρειάζεται τη συνεργασία του Θεού με τον άνθρωπο.
Αγαπητοί μου φίλοι, η ψυχή του πιστού σφύζει από ζωή, διότι ζει μέσα του η όντως Ζωή, ο χορηγός της ζωής, ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Αυτή είναι η αληθινή ζωή. Όλα τα άλλα είναι ψεύτικα και μάταια. Η ζωή δε αυτή δεν διακόπτεται με τον φυσικό και βιολογικό θάνατο του ανθρώπου, αλλά συνεχίζεται και έπειτα από αυτόν, στην αιωνιότητα. Αυτή την εν Χριστώ ζωή ας ζούμε κι εμείς νεκρώνοντας τα πάθη μας, ώστε να την απολαύσουμε στην πληρότητά της μετά τον θάνατο, στην ουράνια Βασιλεία του Κυρίου. Ο Χριστός δεν θα σώσει κανέναν με το ζόρι. Σέβεται σε απόλυτο βαθμό το αυτεξούσιό μας και την ελευθερία μας. Αν εμείς δεν το θελήσουμε να σώσουμε την ψυχή μας, ο Χριστός δεν θα μας βάλει στον Παράδεισο χωρίς να έχει τη συγκατάθεσή μας. Διότι ένας Παράδεισος με τη βία θα καταντήσει μία κόλαση. Γι’ αυτό αν θέλουμε να είμαστε κοντά στον Χριστό αιωνίως, αξίζει τον κόπο να αγωνισθούμε πνευματικά.
Με αγάπη Χριστού,
π. Βασίλειος.

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023

« Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΟΠΩΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΣΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΘΕΟΤΟΚΑ »

Ο Γιώργος Θεοτοκάς (1906-1960), ο γνωστός και πολυγραφότατος λογοτέχνης, βρισκόταν στην Αθήνα, όταν κηρύχθηκε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940 και από τις σελίδες του ημερολογίου του, που εκδόθηκε με τον τίτλο: «Τετράδια ημερολογίου (1939-1945)», περιγράφει τα συγκλονιστικά γεγονότα τα οποία έζησε. Ας παρακολουθήσομε το κείμενό του.  (Του Μιχ. Γ. Καβουλάκη, φιλολόγου, πρ. λυκειάρχη).
«Κηφισιά, Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 1940.
Ξυπνώ με τις καμπάνες, που σημαίνουν την κήρυξη του πολέμου και τον πρώτο συναγερμό. Ο ωραιότατος καιρός, οι καμπανοκρουσίες, κάποια κίνηση ιδιαίτερη, κάποια έξαψη, που αισθάνομαι αμέσως τριγύρω μου, στο σπίτι, στον δρόμο, στα άλλα σπίτια και στους κήπους, όλα αυτά προσδίδουν από την πρώτη στιγμή στην ημέρα, που αρχίζει μια όψη εορτάσιμη, πανηγυρική. Η πρώτη μου σκέψη είναι: “Το μεσημέρι, το αργότερο, θα έρθουν τα αεροπλάνα να μας βομβαρδίσουν”.
Ξεκινώ για την Αθήνα νωρίτερα από τη συνηθισμένη μου ώρα. Στο δρόμο, ενώ πηγαίνω προς τον Πλάτανο να πάρω το λεωφορείο, με συνοδεύει μια γριά προσφυγίνα, μαγείρισσα σε κάποιο σπίτι, που τρέχει να πάει στον Πειραιά να δει τι γίνονται τα παιδιά της. Είναι πανικόβλητη, μου μιλά για την καταστροφή της Σμύρνης, για τα πτώματα στους δρόμους.
Στο λεωφορείο διαβάζω την εφημερίδα και ξεχνιέμαι. Οι επιβάτες μιλούν για τον πόλεμο με πολλή ψυχραιμία και κάποτε με ευθυμία.
Μετά τους Αμπελόκηπους, μπαίνοντας στην Αθήνα, αντικρίζω την πρώτη πολεμική εικόνα και αισθάνομαι την πρώτη συγκίνηση της ημέρας. Μια στρατιωτική μονάδα φεύγει από τα Παραπήγματα. Οι στρατιώτες είναι άοπλοι. Είναι πολύ νέοι και καλά ντυμένοι. Γελούν, τραγουδούν, κάνουν σαν παιδιά, που ξεκινούν και πορεύονται σε μια ευχάριστη εκδρομή. Μες το λεωφορείο μια γυναίκα ξαφνικά αρχίζει να κλαίει με λυγμούς, μια άλλη κλαίει κρυφά, στρέφει το πρόσωπό της προς τα έξω, για να μην τη δουν.
Φτάνω στο γραφείο και ύστερα βγαίνω στην οδό Βουκουρεστίου. Παντού υπάρχει μια κίνηση ασυνήθιστη, αλλά τίποτε που να μοιάζει με φόβο. Ο κόσμος είναι γενναίος και εύθυμος, πηγαινοέρχεται στους δρόμους, συζητεί με θέρμη, αλλά χωρίς υπερβολική νευρικότητα.
Ξαναβρίσκω όλη την απάθειά μου, που είχε θαρρείς κλονιστεί για μια στιγμή στο λεωφορείο. Αισθάνομαι ότι ανήκω σ’ ένα σύνολο, που δεν έχασε την αυτοπειθαρχία του. Το αίσθημα αυτό μου γεννά κάποια υπερηφάνεια.
Στη γωνία Βουκουρεστίου και Σταδίου μια αρκετά μεγάλη διαδήλωση νέων έχει επιτεθεί στα γραφεία της ιταλικής αεροπορικής εταιρείας Ala Litoria. Σπάζουν τις πόρτες, μπαίνουν μέσα και τα σπάζουν όλα, γεμίζουν το δρόμο με συντρίμμια και χαρτιά. Το νεανικό πλήθος φωνάζει και γελά. Αισθάνομαι ότι μου μεταδίδει τον ενθουσιασμό του, φωνάζω και εγώ και γελώ.
Σιγά-σιγά η Αθήνα παίρνει το ύφος των μεγάλων εθνικών εορτών, κάτι που θυμίζει λ.χ. τα Εκατόχρονα της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά πιο αυθόρμητα, πιο νεανικά. Καιρός θαυμάσιος, καταγάλανος ουρανός. Πλήθη νέων έχουν χυθεί στους κεντρικούς δρόμους με λάβαρα, σημαίες, δάφνες, μουσικές. Ο κόσμος συμμετέχει σ’ αυτές τις εκδηλώσεις, χειροκροτεί, ζητωκραυγάζει. Είχα πολλά, πάρα πολλά χρόνια να δω τέτοιον ενθουσιασμό στην Αθήνα. Αισθάνεται κανείς ένα πάθος μες τον αέρα, ένα φανατισμό, μια λεβεντιά. Ξύπνησε το ελληνικό φιλότιμο, είναι κάτι ωραίο. Και μια τέλεια εθνική ενότητα. Είναι η πρώτη φορά στη ζωή μου, που αισθάνομαι τέτοια ομόνοια να βασιλεύει στον τόπο.
Κανείς δεν σκέπτεται αυτή τη στιγμή ότι ο εχθρός είναι δέκα φορές ισχυρότερος, ότι ο θάνατος κρέμεται από πάνω μας μέσα σ’ αυτόν τον λαμπρό ουρανό. Αισθάνομαι μια μεγάλη αγάπη για τον ελληνικό λαό, μια αγάπη γεμάτη αλληλεγγύη, στοργή και αντρική εκτίμηση. Είναι ένας όμορφος, λεβέντικος, ευγενικός και έξυπνος λαός, είναι ένας λαός που αξίζει περισσότερο από ορισμένους μεγάλους λαούς του κόσμου και ασφαλώς πολύ περισσότερο απ’ αυτούς τους ξιπασμένους, που ξεκίνησαν σήμερα να μας κατακτήσουν.
Μου κάνει εντύπωση πως όλες οι εκδηλώσεις της Αθήνας σήμερα, ακόμα και οι εκδηλώσεις που έχουν ένα τόνο μίσους και βίας, γίνονται με κάποιο ύφος αυθόρμητης ευγένειας, με κάποια αξιοπρέπεια, με κάποιον ορμέμφυτο πολιτισμό, που απεχθάνεται τη χυδαιότητα. Στις κρίσιμες ώρες οι Έλληνες βρίσκουν τον πιο αληθινό εαυτό τους, ενώ στις ομαλές περιπτώσεις συμβαίνει τόσο συχνά να τον ξεχνούν!
Επιστρέφω στο γραφείο ύστερα από αρκετή ώρα, αφού συναντώ στην οδό Σταδίου ένα σωρό φίλους, τον Κατσίμπαλη, τον Δημαρά, τον Σεφέρη, τον Ελύτη και άλλους.
Στον δρόμο με βρίσκει συναγερμός. Δεν κάνει αίσθηση σε κανέναν, ο κόσμος περιδιαβάζει σαν να μη συνέβαινε τίποτα, ψάχνει να δει τα αεροπλάνα στον ουρανό. Όταν φτάνω στο γραφείο, αντηχούν τα πρώτα αντιαεροπορικά πυρά, που μοιάζουν πολύ κοντινά. Κατεβαίνει όλη η πολυκατοικία στο καταφύγιο.
Ξαναβγαίνω σε λίγο και συναντώ τον Σαραντίδη και τον Βακαλόπουλο. Ο τελευταίος συγκρίνει την εορτάσιμη όψη της Αθήνας με την όψη που είχε το Παρίσι τη μέρα που η Γαλλία κήρυξε τον πόλεμο και μιλά για την κατήφεια και τη μελαγχολία των Γάλλων. Ύστερα συναντώ τον διπλωμάτη Νικολαρεΐζη, που μόλις έφτασε από το Αργυρόκαστρο, όπου ήταν υποπρόξενος. Μου κάνει λόγο για τη στρατιωτική κατάσταση στην Ήπειρο, για το χαμηλό ηθικό των Ιταλών, για το εξαίρετο ηθικό των δικών μας. Στον δρόμο ξανά συναγερμός, αντιαεροπορικά πυρά κλπ. Πηγαίνω στο σπίτι, προσπαθώ να διαβάσω Σολωμό, ενώ αντηχεί ξανά συναγερμός. Κλείνω το βιβλίο, αλλά μένω στο δωμάτιό μου και δε συλλογίζομαι να βγω έξω και να προφυλαχτώ.
Αργότερα περιδιαβάζω στην Αθήνα, παρακολουθώ την κίνηση των επιστράτων, που πηγαίνουν συνεχώς να καταταγούν. Γελούν, φλυαρούν, χειρονομούν ζωηρά. Ως τις 5μ.μ. περίπου που φεύγω για την Κηφισιά, η Αθήνα διατηρεί την εορτάσιμη όψη της.
Το βράδυ επικράτησε μαυρίλα και ησυχία βαριά. Παράξενη ησυχία. Περίμενα ότι θα είχαν συμβεί περισσότερα γεγονότα. Στην Πάτρα σκότωσαν τα αεροπλάνα αρκετό κόσμο και εξάλλου έχομε και τη νύχτα μπροστά μας. Αν ζήσομε, θα έχομε να διηγούμαστε ενδιαφέρουσες ιστορίες…»

Η εικαστική δημιουργία που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Χρήστου Μποκόρου.

antifono.gr