« ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗ »

Η Αγία μας Εκκλησία τιμά σήμερα, αγαπητοί μου φίλοι, τη μνήμη των Αγίων ενδόξων Βασιλέων και Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης. Ο Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε στην Ναϊσό της Άνω Μοισίας, στη σημερινή Νις της Σερβίας. Το ακριβές έτος της γέννησής του δεν είναι γνωστό. Θεωρείται όμως ότι γεννήθηκε μεταξύ των ετών 272-288 μ.Χ. Πατέρας του ήταν ο Κωνστάντιος, που λόγω της χλωμότητας του προσώπου του ονομάσθηκε Χλωρός. Ο Κωνστάντιος ήταν συγγενής του αυτοκράτορα Κλαυδίου. Μητέρα του ήταν η Αγία Ελένη, κόρη ενός πανδοχέα από το Δρέπανο της Βιθυνίας. Η Αγία Ελένη γεννήθηκε το έτος 247 μ.Χ. Η Εκκλησία τους έχει δώσει τον τιμητικό τίτλο «Ισαπόστολοι» για τις μεγάλες υπηρεσίες που πρόσφεραν στον Χριστιανισμό. Στην Ελλάδα τους τιμάμε ιδιαιτέρως, αφού έχουμε αφιερώσει Ναούς στη μνήμη  τους, καθώς επίσης πολλοί φέρουν και το όνομά τους.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος βασίλεψε από το 306 έως τον θάνατό του. Με το Διάταγμα των Μεδιολάνων το έτος 313 μ.Χ. καθιερώθηκε η αρχή της ανεξιθρησκείας. Σταμάτησαν δηλαδή επί των ημερών του Μεγάλου Κωνσταντίνου οι διωγμοί κατά των Χριστιανών. Με τον τρόπο αυτό βοήθησε την ακώλυτη άσκηση της λατρείας και την εξάπλωση της νέας θρησκείας. Το έτος 325 μ.Χ. συνεκάλεσε την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Νίκαια της Βιθυνίας και την προσφώνησε αυτοπροσώπως. Η Σύνοδος αυτή είναι βασική στην πορεία του Χριστιανισμού, αφού καταδίκασε την αίρεση του Αρειανισμού και διαμόρφωσε το δόγμα του. Λίγο πριν από τον θάνατό του βαπτίσθηκε Χριστιανός. Μετά το βάπτισμά του ο Άγιος Κωνσταντίνος δεν ξαναφόρεσε τον αυτοκρατορικό χιτώνα, αλλά παρέμεινε ενδεδυμένος με το λευκό ένδυμα του βαπτίσματος, μέχρι την ημέρα της κοίμησής του το έτος 337 μ.Χ. Ήταν η ημέρα της Πεντηκοστής.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος εμφανίσθηκε ξαφνικά, σαν φωτεινός αστέρας, χωρίς κανείς να το προσμένει. Εμφανίσθηκε μέσα στην κατασκότεινη νύκτα. Όταν όλα προμήνυαν πως το σκοτάδι θα πυκνώσει ακόμη περισσότερο, πως η διαφθορά θα κυριαρχεί για αιώνες, πως η θάλασσα των ψευδοθεών θα καταδυναστεύει τους λαούς. Εμφανίσθηκε από το πουθενά· όταν τον κάλεσε η Ιστορία ξαφνικά. Την υπέρτατη κλήση της ο Κωνσταντίνος τη δέχθηκε πάνω σε μία γέφυρα, έξω από την Ρώμη· στην Μουλβία γέφυρα. Ήταν η κλήση του Ζώντος Χριστού. Εκεί, στην όχθη του Τίβερη ποταμού είδε το όραμα, τον φωτεινό Σταυρό στον ουρανό με την επιγραφή: «Εν τούτω νίκα». Και νίκησε και τον Μαξέντιο τότε και τον Λικίνιο αργότερα. Έγινε έτσι Μονοκράτορας. Από το δυτικότερο άκρο της Ευρώπης μέχρι τα βάθη της Ασίας η εξουσία του ήταν απόλυτη· σε όλους τους λαούς, σε όλες τις φυλές, σε κάθε γλώσσα.

Τότε με μία απλή κίνηση γύρισε τον διακόπτη και το φως του Χριστού πλημμύρισε την απέραντη αυτοκρατορία. Ο ήλιος βγήκε από τις κατακόμβες και τις σπηλιές της γης και σκόρπισε το σκοτάδι αιώνων. Το αίμα των μαρτύρων σταμάτησε να ποτίζει τη γη. Τα λιοντάρια και οι τίγρεις δεν τρέφονταν πλέον με τις σάρκες τους. Οι δρόμοι της Ρώμης δεν φωτίζονταν πια με τα καιόμενα –αλειμμένα με πίσσα– σώματά τους. Η επόμενη κίνηση του οραματιστή αυτοκράτορα άλλαξε την Ιστορία. Μετέφερε το κέντρο της αυτοκρατορίας εκεί που συγκρούονται οι τεκτονικές πλάκες της Ευρώπης και της Ασίας. Η Ιστορία τραντάχθηκε συθέμελα. Ο σεισμός ήταν τεκτονικός. Ισοπεδώθηκε ο παλαιός κόσμος και στη θέση του αναδύθηκε ο νέος κόσμος του Θεού. Την ίδια ώρα με τη φροντίδα της μητέρας του Ελένης βρέθηκε ο ζωηφόρος Σταυρός του Χριστού και κτίσθηκε ο Ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα.

Επί χίλια χρόνια η «Κωνσταντίνου πόλις» πλούτιζε τον κόσμο. Σ’ αυτή θα οικοδομηθεί αργότερα το κορυφαίο αρχιτεκτόνημα του κόσμου, η Αγία Σοφία. Από εκεί το φως της πίστης θα μεταδοθεί και στους εκτός της αυτοκρατορίας λαούς. Ποιο όμως ήταν το μεγάλο μυστικό του Μεγάλου Κωνσταντίνου; Ήταν η πρόθυμη υποταγή του στο θέλημα του Θεού. Δεν ήταν άθεος ή θεομπαίχτης πολιτικός, όπως δυστυχώς υπάρχουν αρκετοί στις ημέρες μας! Οι ιστορικοί σημειώνουν ότι και τότε που χάραζε τα όρια της Πόλης, προχωρούσε σκεφτικός, διότι ακολουθούσε τα βήματα προπορευομένου αγγέλου. Στη σημερινή εποχή οι άνεμοι της απιστίας πνέουν μανιασμένοι. Οι ηγέτες των λαών παρασύρονται από αυτούς. Ενώ οι ηγέτες έπρεπε να διακονούν τους λαούς, τους καταδυναστεύουν και τους βάζουν δυσβάσταχτα φορτία! Και σε αυτό φυσικά βοηθούν οι διάφορες ύποπτες λέσχες και στοές!

Αγαπητοί μου φίλοι, ο Μέγας Κωνσταντίνος, από το ύψος της αιώνιας δόξας του, ρίχνει το βλέμμα του στην Πόλη του την καταπατημένη από ορδές Ασιατών, την τότε τόσο δοξασμένη, καύχημα όλων των λαών. Αυτή την ώρα δεν θλίβεται. Κάπου στα σπλάχνα της, στους μυστικούς χώρους της Αγίας Σοφίας φυσάει τη φλόγα δυνατά. Ώσπου την κρίσιμη στιγμή θα ξεπροβάλει ολόλαμπρος και πάλι ο Σταυρός, θα σαγηνεύσει τους λαούς της γης, θα ψάλει πάλι η Μεγάλη Εκκλησία: «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια»! Μην κομπάζουν οι γείτονές μας, φυσικά όχι όλοι, ότι έχουν στα χέρια τους τον Ναό της Αγίας Σοφίας. Να γνωρίζουν ότι το επιτρέπει ο Θεός αυτό για τις αμαρτίες μας. Αν υπάρξει μετάνοια σε εμάς θα δοθεί και πάλι ο υπέρλαμπρος αυτός Ναός εκεί που ανήκει πραγματικά! Οι Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη ας είναι βοηθοί μας στην καθημερινή μας ζωή! Χριστός Ανέστη!

Με αγάπη Χριστού Αναστάντος,

π. Βασίλειος.