Το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, αγαπητοί
μου φίλοι, μας μιλάει για τη συγχωρητικότητα. Είναι μία από τις Παραβολές του
Κυρίου μας. Είναι γνωστή ως η Παραβολή του κακού δούλου. Μιλάει το Ιερό
Ευαγγέλιο, λοιπόν, για ένα βασιλιά, ο οποίος ζητούσε τα οφειλόμενα από όλους
τους χρεώστες του. Στη συνέχεια βλέπουμε τον βασιλιά, να δείχνει έλεος σε ένα
δούλο, που του όφειλε ένα μεγάλο ποσό. Τον απαλλάσσει εντελώς από το χρέος του.
Ο ίδιος δούλος όμως συμπεριφέρεται σε ένα σύνδουλό του με ένα εντελώς αντίθετο
τρόπο, με ασπλαχνία, αφού τον οδήγησε στη φυλακή για ένα πολύ μικρότερο ποσό
που του όφειλε. Ο δούλος αυτός δεν σκέφθηκε καθόλου την ευεργεσία του κυρίου
του, ο οποίος τον απάλλαξε από το μεγάλο χρέος του. Δυστυχώς ο άνθρωπος ξεχνά
εύκολα την ευεργεσία, που του προσφέρεται και φέρεται σκληρά στους συνανθρώπους
του.
Βασιλιάς, στην Παραβολή που ακούσαμε,
θεωρείται ο Ίδιος ο Θεός και δούλος ο κάθε άνθρωπος, που οφείλει εξαιτίας των
αμαρτιών του στον Θεό και ζητά την ευσπλαχνία Του και τη συγχώρησή Του. Στη
θέση του δούλου βρισκόμαστε πολλές φορές κι εμείς, που ενώ ζητάμε την άφεση των
δικών μας αμαρτιών από τον Θεό, εντούτοις δεν συγχωρούμε τον συνάνθρωπό μας. Το
μήνυμα του Κυρίου μας, στο τέλος της Παραβολής είναι σαφές. Δεν είναι δυνατό να
ζητάμε συγχώρηση από το Θεό, όταν εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε συγκαταβατικοί στα
λάθη και στις αδυναμίες των συνανθρώπων μας. Αυτό το βλέπουμε και στην Κυριακή
Προσευχή, στο « Πάτερ ημών ». Ζητάμε από τον Θεό να μας συγχωρήσει τα
παραπτώματά μας, όπως και εμείς συγχωρούμε τα λάθη των άλλων. « Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και
ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών ».
Μέσα από το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα,
μπορούμε να κατανοήσουμε την απεριόριστη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο. Ο Θεός
συγχωρεί με ευκολία τα παραπτώματά μας, αρκεί εμείς να Του το ζητήσουμε με
ειλικρινή μετάνοια. Έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης « Όταν ο άνθρωπος
αναγνωρίζη την αγάπη του Θεού, τότε και ο Θεός τον…“βομβαρδίζει” με την αγάπη
Του. Ίσως παραξενευθήτε με την λέξη “βομβαρδίζει”, αλλά, για να διαλυθή το
πουρί ή ο γρανίτης που είναι γύρω από την καρδιά μας, χρειάζονται βόμβες θεϊκές
που να έχουν ως ύλη εκρηκτική την αγάπη του Θεού. Όταν πια διαλυθή ο σκληρός
αυτός φλοιός, τότε η καρδιά γίνεται ευαίσθητη και ο άνθρωπος συγκινείται ακόμη
και από τις πιο μικρές ευεργεσίες του Θεού » (Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Ε΄ - Πάθη και αρετές, σελίδα 198).
Ο Κύριος αποκαλεί στην Παραβολή τον δούλο
κακό. Χρησιμοποιεί την λέξη αυτή για να κατανοήσουμε εμείς, πόσο μεγάλη αμαρτία
είναι η αχαριστία. Ο Κύριος ζητά από εμάς, τους δούλους Του, να χαρίζουμε στους
συνανθρώπους μας τα πνευματικά τους χρέη. Δεν χρειάζεται να είμαστε τόσο
αυστηροί με τους άλλους ανθρώπους. Ας είμαστε πρώτα αυστηροί με τον εαυτό μας.
Ο Χριστός περιμένει από εμάς να έχουμε ευσπλαχνία και συγχωρητικότητα. Αυτά
βέβαια προϋποθέτουν τις μεγάλες αρετές της αγάπης και της ταπεινώσεως. Δια της
ταπεινώσεως αναγνωρίζουμε τα δικά μας σφάλματα και έτσι συγχωρούμε πιο εύκολα
τα σφάλματα των συνανθρώπων μας. Αν στρεφόμαστε στον εαυτό μας και βλέπουμε σε
ποια πνευματική κατάσταση βρισκόμαστε, θα είναι πιο εύκολο να κατανοήσουμε τις
τυχόν αδυναμίες των άλλων ανθρώπων. Βέβαια αυτό για να γίνει χρειάζεται μεγάλη
ταπείνωση και αγάπη.
Πρότυπο αγάπης και ταπεινώσεως είναι ο
Ίδιος ο Χριστός. Ο Ίδιος ο Λόγος του Θεού, που ταπεινώθηκε για εμάς λαμβάνοντας
την ανθρώπινη φύση. Ο Χριστός θυσιάσθηκε για τα πλάσματά Του, πάνω στον Σταυρό,
ως άνθρωπος, ζητώντας την ίδια στιγμή από τον Θεό Πατέρα να συγχωρήσει τους
σταυρωτές Του. Όμως ο Θεός έχει και υπερβολική αγάπη για τα δημιουργήματά Του.
Όλα όσα έκανε ο Θεός τα έκανε με μεγάλη αγάπη. Αυτό ακριβώς ζητά και από εμάς.
Τον Χριστό, λοιπόν, οφείλουμε να έχουμε
ως πρότυπο στη ζωή μας και να βαδίζουμε πάνω στα ίχνη, που χάραξε Εκείνος. Τον
Χριστό είχαν ως πρότυπο η Παναγία και όλοι οι Άγιοί μας και γι’ αυτό
ευλογήθηκαν τόσο πολύ. Η ζωή τους έγινε Χριστοζωή. Αυτό καλούμαστε να κάνουμε
κι εμείς οι σημερινοί Χριστιανοί. Να γίνουμε αληθινοί Χριστιανοί και όχι
ψεύτικοι και υποκριτές.
Αγαπητοί μου φίλοι, πολύ σημαντικό για την
πνευματική μας οικοδομή είναι η αυτοκριτική. Όσο ο άνθρωπος γνωρίζει τον εαυτό
του, τόσο πιο πολύ αναγνωρίζει πόσο αμαρτωλός είναι. Αναγνωρίζοντας, λοιπόν, ο
άνθρωπος την αμαρτωλότητά του, είναι ευκολότερο να συγχωρήσει έναν όμοιό του
αμαρτωλό συνάνθρωπο. Δεν είναι τυχαίο που βλέπουμε πνευματικούς ανθρώπους να
κατανοούν τις αδυναμίες μας και να είναι επιεικείς μαζί μας. Αυτό γίνεται γιατί
έχουν στραφεί, οι άνθρωποι αυτοί, στον εσωτερικό τους κόσμο και αναγνωρίζουν
τις διάφορες αδυναμίες τους. Είναι αυστηροί με τον εαυτό τους και επιεικείς με
τους άλλους και όχι το αντίθετο. Η άπειρη και μακρόθυμη ευσπλαχνία του Θεού
μας, ας είναι πάντα η κινητήρια δύναμη στην αποκατάσταση των σχέσεών μας με
τους συνανθρώπους μας.
Με
αγάπη Χριστού,
π.
Βασίλειος.